Maria Kiersnowska, Zofia Konarska

 

W artykule podsumowano wytyczne znanych towarzystw naukowych, porównujące postępowanie w zapaleniu oskrzelików. Zapalenie oskrzelików jest chorobą dolnych dróg oddechowych występującą u dzieci do 2. roku życia, ze szczytem zachorowania między 3. a 6. miesiącem życia. Schorzenie jest jedną z głównych przyczyn hospitalizacji u dzieci w 1. roku życia, w sezonie zimowym. Rozpoznanie ustalane jest na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego pacjenta; nie zaleca się rutynowego wykonywania badania radiologicznego klatki piersiowej, jak też badań laboratoryjnych. Pomimo powszechności choroby, nie istnieje jeden rekomendowany model postępowania z pacjentem. Dostępne dane naukowe potwierdzają, że leczenie objawowe, takie jak podaż tlenu czy nawadnianie, jest wciąż podstawową metodą leczenia. Pozostałe terapie mogą być skuteczne u wybranych dzieci, zatem nie są jednoznacznie rekomendowane w rutynowym postępowaniu. Kluczem do redukcji liczby zachorowań na zapalenie oskrzelików jest prewencja i profilaktyka przeciwko RSV (respiratory syncytial virus), zwłaszcza u dzieci z grup wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu choroby.

Słowa kluczowe: RSV (respiratory syncytial virus), niemowlęta, małe dzieci, zapalenie oskrzelikow, wytyczne

 

The paper compares the current guidelines by reputable pediatric societies concerning available treatments of bronchiolitis. Bronchiolitis is a lower respiratory tract disease, usually occurring in children less than 2 years old, most often between 3 and 6 months. It is also one of the main causes of hospitalization for children younger than one year, in particular during the winter months.

The diagnosis is made based on the patient history and a physical examination, where as routine chest X-rays or lab tests are not recommended. Despite the prevalence of the disease, there is no single generally accepted treatment. Studies have confirmed that symptomatic treatment, such as oxygen supply or giving fluids is still the best treatment of viral bronchiolitis. Other therapies can be effective only in some children and therefore cannot be explicitly recommended as a general routine treatment. The key to reduce number of RSV (respiratory syncytial virus) infections is prevention and prophylaxis against RSV, especially in children at high risk for severe infection.

Key words: RSV (respiratory syncytial virus), infants, young children, bronchiolitis,

guidelines

 

Wojciech Służewski

 

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 stanowią ważną składową rozwijającego się ośrodkowego układu nerwowego i dlatego są kluczowe dla rozwoju mózgu wewnątrzłonowo oraz w pierwszych miesiącach i latach życia dziecka. Celem tego opracowania jest przedstawienie dostępnego piśmiennictwa omawiającego rolę kwasów omega-3 pochodzenia rybnego, bogatych w kwas eikozapentaenowy i dokozaheksaenowy w rozwoju mózgu i jego funkcji u dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi, jak m.in. zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi oraz inne zaburzenia zachowania i nastroju związane z nieprawidłowym metabolizmem serotoniny w ośrodkowym układzie nerwowym. Nowe badania wykazują również rolę kwasów omega-3 i pochodzących od nich mediatorów reakcji zapalnej, zwanych resolwinami i protektynami, w ograniczaniu ostrej reakcji zapalnej i przyspieszaniu powrotu do homeostazy, co może być częścią terapii przewlekłych chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy neuropatia typu IgA.

Słowa kluczowe: kwasy omega-3, zaburzenia neurorozwojowe, ADHD, przewlekłe zapalenia, dzieci

 

Omega-3 long chain polyunsaturated fatty acids are important constituents of maturing brain and therefore considered crucial for brain development in utero and in early infancy. The objective of this review is to discuss the available literature supporting the role of fish oils rich on eicosapentaenoic acid and docosahexaenoic acid on brain development and function in children with some neurodevelopmental problems as ADHD syndrome as well as other mood disorders, depending from the regulation of the serotonin pathway in central nervous system. Recent findings indicate the new role of omega-3 derived mediator families termed resolvins and protectins in complete resolution of an acute inflammatory response and its return to homeostatis which can be a part of therapy of chronic inflammatory diseases such rheumatoid arthritis and IgA nephropathy.

Key words: omega-3 acids, neurodevelopmental disorders, ADHD, chronic inflammations, children

 

Wojciech Służewski, Grzegorz Biegański, Małgorzata Kegel

 

Autorzy omawiają najnowsze doniesienia w zakresie kolejnych prób terapeutycznych w dystrofii mięśniowej Duchenne’a (DMD). Poruszają tematykę zarówno aktualnie stosowanych schematów w leczeniu glikokortykosteroidami, jak i najnowszych doniesień na temat terapii, będących ciągle na rożnym etapie badań klinicznych – w tym terapii polegającej na ominięciu egzonu, ominięciu kodonu „stop”, inhibicji szlaku miostatyny oraz terapii z zastosowaniem utrofiny. Autorzy poruszają również kwestię najnowszych doniesień z zakresu wykorzystania terapii genowej oraz transplantacji komórek chimerycznych w terapii DMD.

Słowa kluczowe: dystrofia mięśniowa Duchenne’a, możliwości terapeutyczne, dzieci

 

The most recent reports about next clinical trials in Duchenne muscular dystrophy, including current standards of glucocorticosteroids therapy, and the latest reports about new kind of therapy such as exon skipping therapy, nonsense mutation suppression, myostatin inhibition and using utrophin. Moreover, the problem of gene replacement and cell replacement using chimeric cells was also described.

Key words: Duchenne muscular dystrophy, treatment, children

 

Małgorzata Napieralska, Aleksandra Modlińska, Joanna Krzeszowiak, Robert Śmigiel

 

Wstęp: Zgodnie z zaleceniami Programu Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków w Polsce badanie skriningowe słuchu noworodków jest dostępne i wdrażane we wszystkich szpitalach. Przesiewowe badanie słuchu pozwala na szybką identyfikację ubytku słuchu oraz wczesne rozpoczęcie terapii i rehabilitacji, w tym poprawy rozwoju mowy.

Cel pracy: Celem pracy była ocena wyników badań przesiewowych słuchu u noworodków urodzonych przez matki osadzone w więzieniu dla kobiet oraz potencjalnej zależności między wynikiem badania a występującymi czynnikami ryzyka.

Materiał i metody: Badaniem objęto 117 noworodków urodzonych przez matki osadzone w zakładzie karnym. Wszystkie badania, analiza ich wyników oraz dostępnej dokumentacji medycznej zostały dokonane za zgodą władz więziennych. Wykorzystano badanie otoemisji akustycznej wywołanej trzaskiem (TEOAE). Analizowano częstość występowania zaburzeń, obecność czynników ryzyka uszkodzenia słuchu oraz ich potencjalny wpływ na wyniki badań przesiewowych. Materiał poddano analizie statystycznej.

Wyniki: Głównym czynnikiem ryzyka uszkodzenia słuchu w ogólnej populacji 117 badanych noworodków, niezależnie od wyniku badania przesiewowego, były infekcje wewnątrzmaciczne (23,9% badanych), kolejny czynnik to leki ototoksyczne (13,6% badanych). Nieprawidłowy wynik przesiewowego TEOAE stwierdzono u 14,5% (n = 17) badanych dzieci, częściej wśród płci męskiej (58,8%). W tej grupie najczęstszym czynnikiem ryzyka było stosowanie leków ototoksycznych (41%), dalej infekcje wewnątrzmaciczne (17,6%), niska masa urodzeniowa (< 1500 g), wrodzone wady głowy i szyi oraz upośledzenie słuchu w wywiadzie rodzinnym. Zgodnie z obowiązującymi zasadami, w przypadku nieprawidłowej odpowiedzi w TEOAE i/lub obecności co najmniej jednego czynnika ryzyka zalecano dalszą diagnostykę w referencyjnych ośrodkach audiologicznych. Zgodę na kontynuowanie procedury wyraziło 84% matek.

Wnioski: Częstość nieprawidłowych wyników badań słuchu jest w populacji noworodków matek osadzonych w zakładzie karnym wyższa niż w populacji ogólnej. Czynniki ryzyka to: wysoki udział leków ototoksycznych i niezadowalająca kontynuacja postępowania diagnostycznego jako skutek decyzji matek. Spostrzeżenia te są bardzo ważne dla personelu medycznego i więziennego. W perspektywie dalszych losów noworodków należy zwrócić szczególną uwagę na opiekę nad ciężarną w warunkach pozbawienia wolności, zmierzającą do zminimalizowania czynników ryzyka oraz konieczność opracowania odpowiednich kryteriów i programów badań przesiewowych w tej szczególnej sytuacji.

Słowa kluczowe: badanie przesiewowe słuchu, noworodek, więziennictwo

 

Introduction: Due to the recommendations of National Neonatal Hearing Screening Programme in Poland, the screening examination in neonates is quite well available and implemented in every hospitals. Hearing screening allows to detect suspected hearing loss in infants and early beginning of treatment and rehabilitation which increases the possibility of appropriate speech as well as language development.

Aim of the study: To assess the particular situation of children of imprisoned mothers with the importance of risk factors for hearing impairment.

Material and method: In presented study 117 newborns born of imprisoned women were assessed. All neonates were checked with the permission of prison authorities using transient evoked otoacoustic emissions (TEOAE) as a first step in the screening procedure. The subject of analysis was frequency of abnormal screening test results, hearing loss risk factors and number of infants who continued diagnostics process. Some data was compared statistically.

Results: In this study hearing screening results and hearing loss risk factors were analysed. From 117 newborns, 100 passed the test and 17 failed (14.5%). The failure rate was several times higher than among neonates outside prison and more common in males (58.8%) than females. Increased proportion of positive hearing screening results was found in population of newborns with risk factors. There was general positive correlation between the abnormal hearing test results and the number of risk factors for hearing impairment. Ototoxic drugs were the most significant risk factors for failing screening. The second important agent was infection, and the third – prematurity, low birth weight (< 1500 g), congenital head and neck defect and family history of hearing loss. 84% newborns with invalid response in TEOAE and/or the presence of at least one risk factor were referred for a further diagnosis in the Hearing Center.

Conclusion: The National Newborn Hearing Screening permits early diagnosis and intervention in neonates. The objective of this study was to describe the results of screening hearing test among newborns born by mothers jailed in prison for women. We found the failure rates were high in comparable with children outside of prison, high frequency of use of ototoxic medications and low referral rates. Even if limited, these findings seem very important for medical and prison staff in face of such newborns live perspective and designing screening programs.

Key words: hearing screening, newborn, penology

 

Monika Maćków, Monika Bronkowska, Alina Zbróg

 

Wstęp: Od kilku lat wzrasta częstość występowania alergii pokarmowej wśród dzieci. Znaczącą rolę w terapii odgrywa dieta eliminacyjna, która odpowiednio zbilansowana, może zapobiegać niedoborom pokarmowym.

Cel: Celem pracy była ocena wiedzy rodziców dzieci z alergią pokarmową na temat diety eliminacyjnej, poszczególnych alergenów pokarmowych oraz określenie źródeł informacji na temat żywienia w alergii pokarmowej i stosowanej diety eliminacyjnej.

Materiał i metodyka: Badanie przeprowadzono od czerwca do sierpnia 2016 roku w szpitalach, żłobkach oraz przedszkolach na terenie Wrocławia, Legnicy i Zgorzelca wśród 91 rodziców dzieci z alergią pokarmową. Wiedzę weryfikowano za pomocą kwestionariusza ankiety, składającego się z pytań zamkniętych, specjalnie skonstruowanego na potrzeby badania. Pytaniem weryfikującym ankietowanych było pytanie o stosowanie u dziecka diety eliminacyjnej, co zadeklarowało 85 rodziców.

Wyniki: Ankietowani znali pojęcie „dieta eliminacyjna”, ponieważ 77,7% wypełniających kwestionariusz zaznaczyło prawidłową definicję. Natomiast 76,5% respondentów błędnie stwierdziło, że przy alergii na białko mleka krowiego można podawać mleko kozie, owcze i ich przetwory. Badani również byli poproszeni o zaznaczenie zboża, w którym znajduje się gluten – 68,2% z nich wskazało żyto. Głównym źródłem wiedzy rodziców na temat diety eliminacyjnej i żywienia w alergii okazały się: Internet (69 wskazań), lekarz (65 wskazań), książki wraz z poradnikami (39 wskazań), a także dietetyk (33 wskazania).

Wnioski: Wiedza rodziców na temat żywienia nie jest wystarczająca i jednoznaczna. Dlatego też niezbędna jest edukacja żywieniowa i wsparcie dietetyka w leczeniu dzieci z alergią pokarmową, by zapewnić młodym organizmom odpowiedni wzrost i rozwój.

Słowa kluczowe: dieta eliminacyjna, alergeny pokarmowe, alergia pokarmowa

 

Introduction: In the past few years the incidence of allergy among children has been rising. Elimination diet plays a significant role in food allergies. Appropriately balanced diet can prevent nutrition deficiencies.

Aim: The aim of this work was, first of all, to assess the knowledge of parents of children with food allergy on the topic of elimination diet and specific food allergens and secondly, to determine the sources of information on nutrition in food allergy and the use of elimination diet.

Materials and methods: The study was carried out between June and August 2016 in hospitals, nurseries and preschools in Wrocław, Legnica and Zgorzelec among 91 parents of children with food allergy. Their knowledge was verified using a closed questions questionnaire, designed specifically for this study. The question verifying the respondents was a question on the use of elimination diet by the child, which was declared by 85 parents.

Results: The respondents were aware of the meaning of „elimination diet” with 77,7% of them choosing the correct definition. However, 76,5% of respondents wrongly answered that in allergy to cow’s milk protein it is safe to give goat’s milk, sheep’s milk and their products. When asked to indicate a gluten-containing cereal 68,2% of respondents indicated rye. The main sources of parents’ knowledge on elimination diet and nutrition in allergy were: Internet (69 indications), doctor (65 indications), books and self-help books (39 indications) and dietician (33 indications).

Conclusions: Parents’ knowledge on nutrition is insufficient and unequivocal. Because of that education on nutrition and support of a dietician are necessary in treatment of children with food allergies in order to ensure appropriate growth and development of young bodies.

Key words: elimination diet, food allergens, food allergy

 

Wykorzystanie bakteriofagów w leczeniu zapalenia płuc i opłucnej o etiologii Enterobacter asburiae u dziecka z ostrą białaczką limfoblastyczną – opis przypadku

Karolina Krajewska, Joanna Pietrzyk, Joanna Trelińska, Małgorzata Stolarska, Wojciech Młynarski

 

Bakteriofagi stanowią szeroko rozpowszechnioną w przyrodzie grupę wirusów atakujących i niszczących komórki bakteryjne. Dzięki tym właściwościom znalazły zastosowanie w medycynie w zwalczaniu infekcji bakteryjnych. Obecnie, w dobie narastającej antybiotykoodporności drobnoustrojów, obserwowany jest wzrost zainteresowania terapią bakteriofagami jako alternatywą lub uzupełnieniem konwencjonalnego leczenia antybiotykowego. Bakteriofagi są szczególnie skuteczne w przypadku zakażeń wywołanych przez pałeczki Gram-ujemne. Ich stosowanie jest leczeniem eksperymentalnym, zarezerwowanym dla pacjentów, u których standardowe metody terapii były niewystarczająco skuteczne. W pracy przedstawiono przypadek 14-letniego chłopca leczonego z powodu ostrej białaczki limfoblastycznej T-komórkowej, bifenotypowej z koekspresją antygenów linii mieloidalnej oraz mutacją w genie FLT3, kwalifikowanego do grupy wysokiego ryzyka oraz allogenicznego przeszczepienia szpiku. W trakcie immunosupresji, podczas intensywnego etapu chemioterapii konsolidującej remisję, u pacjenta rozwinęło się powikłanie infekcyjne pod postacią sepsy o etiologii Enterobacter asburiae – szczep ESBL(+) wrażliwy na większość antybiotyków szerokowidmowych, a następnie zapalenie płuc z wysiękowym zapaleniem opłucnej – w posiewie płynu uzyskanego z nakłucia wyhodowano ponownie Enterobacter asburiae – szczep wielolekooporny (patogen wrażliwy jedynie na kolistynę oraz średniowrażliwy na amikacynę). Pomimo zastosowania kolejno modyfikowanej antybiotykoterapii, zgodnej z pierwotnym oraz kolejnym antybiogramem (amikacyna, ciprofloksacyna, meropenem, kolistyna, imipenem), nadal otrzymywano wzrost chorobotworczego patogenu w płynie z jamy opłucnej. Wobec wyczerpania standardowych metod leczenia pacjenta zakwalifikowano do terapii fagowej prowadzonej przez Centrum Medyczne Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu. Przed wdrożeniem fagoterapii obserwowano poprawę stanu klinicznego chłopca, zakończono drenaż czynny jamy opłucnej, wskaźniki ostrej fazy stopniowo obniżały się, pacjent zakończył intensywną 42-dniową antybiotykoterapię. Doustną podaż preparatu bakteriofagowego – pojedynczy szczep faga, aktywny wobec chorobotwórczego gatunku bakterii, rozpoczęto po zakończeniu antybiotykoterapii i stosowano bez powikłań przez 4 tygodnie. Uzyskany dobry efekt takiego alternatywnego postępowania potwierdza, że terapia bakteriofagami w skojarzeniu z antybiotykoterapią jest bezpieczna i skuteczna w leczeniu ciężkich bakteryjnych zakażeń u dzieci pozostających w immunosupresji spowodowanej leczeniem przeciwnowotworowym.

Słowa kluczowe: bakteriofagi, ostra białaczka limfoblastyczna, infekcja, dzieci

 

Bacteriophages are a group of viruses, widely distributed in environment, that can infect and destroy a host bacterial cell. This properties enable using phages in medicine to fight bacterial infections particularly caused by mutiresistant microrganisms. Nowadays, due to observed increasing prevalence of antibiotic-resistant microbes, there is a renewed interest in using bacteriophage therapy as a possible alternative or supplementary treatment of bacterial infections. Phage therapy seems to be an effective option in all types of bacterial infections, especially caused by Gram-negative bacteria. In this article a case report of bacteriophage-therapy in extended-spectrum beta-lactamase-producing Enterobacter asburiae pneumonia with exudative pleurisy (diagnosed after Enterobacter asburiae sepsis) in a 14-year-old boy with T-cell acute lymphoblastic leukemia with myeloid line antigen co-expression and concomitant FLT3 gene mutation (classified as high risk group with allogenic stem cell transplantation) is presented. In this patient phage therapy with a single strain virus, was used orally three-times a day after previous antibiotic therapy only as complementation and adjuvant treatment with good clinical result. Presented example confirms that phage-therapy could be a possible and effective method of treatment of serious bacterial infections in immunocompromised patients.

Key words: bacteriophage, acute lymphoblastic leukemia, infection, children