Katarzyna Tabara, Wojciech Bienias, Andrzej Kaszuba
Streszczenie

Łysienie plackowate charakteryzuje się niejednolitą utratą włosów ze skóry głowy i innych części ciała. Etiologia łysienia plackowatego nadal nie jest w pełni zrozumiała. Mimo to badania ostatnich lat ukazały szerszy wgląd w patomechanizm łysienia plackowatego i ujawniły, że jest to specyficzna narządowo choroba, wywołana autoimmunologiczną reakcją komórkową. W pracy omówiono rolę stresu i innych czynników środowiskowych w etiopatogenezie łysienia plackowatego. Wiadomo, że stres psychiczny powoduje zaostrzenie różnych chorób skóry, w tym łysienia plackowatego. Sugeruje się, że hiperaktywność osi podwzgórze-przysadka-nadnercza u pacjentów dotkniętych łysieniem plackowatym jest reakcją neuroendokrynną na stres. Niektóre inne czynniki wyzwalające, takie jak infekcje wirusowe, urazy, dieta i hormony, mogą także odgrywać rolę w etiopatogenezie choroby.

Słowa kluczowe: łysienie plackowate, stres, czynniki środowiskowe

Alopecia areata (AA) is considered as disorder characterized by patchy loss of hair from the scalp and other body parts. The etiology of alopecia areata is still not fully understood. However, recent studies have provided insights into the pathomechanisms of AA and revealed that it is an organ-specific and cell-mediated autoimmune disease. In this paper the role of stress and other enviromental factors in the etiopathogenesis of alopecia areata are discussed. Psychological stress is known to cause exacerbation of different skin pathologies including alopecia areata. A hyperactivity of the hypothalamic-pituitary-adrenal axis in patients affected by alopecia areata was proposed to be a neuroendocrine response to stress. Some other triggers, such as viral infections, trauma, diet and hormones may also have a role in the etiopathogenesis of the disease.

Key words: alopecia areata, stress, enviromental factors

 

Mirosława Kuchciak-Brancewicz, Aleksandra Kobusiewicz, Aleksandra Rek, Joanna Krzysiek
Streszczenie

Okres niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa to czas, w którym może rozwinąć się pieluszkowe zapalenie skóry. Czynnikiem zagrażającym jest sama pieluszka, dodatkowo istnieją także czynniki zaostrzające. Najczęstszym zapaleniem jest nadkażenie drożdżakowe.

Słowa kluczowe: dzieci, pieluszkowe, zapalenie skóry, okluzja, drożdżaki

The period from birth to early childhood is the time when diaper dermatitis can develop. The mere presence of a diaper is a threatening factor, there are also additional aggravating factors. The most common is superinfection of yeast.

Key words: children, diaper dermatitis, occlusion, yeasts

Angioedema mediated by bradykinin – characteristic, etiology and treatment
Anna Żuchowska, Magdalena Kręgiel, Aleksandra Rek, Katarzyna Poznańska-Kurowska, Ewa Trznadel-Grodzka, Andrzej Kaszuba

Obrzęk naczynioruchowy to lokalny, niezapalny, ograniczony obrzęk tkanki podskórnej lub podśluzówkowej wynikający ze wzrostu przepuszczalności naczyń krwionośnych zlokalizowanych w głębszych warstwach skóry lub błony śluzowej. Obrzęk naczynioruchowy często występuje jako część obrazu klinicznego pokrzywki, wówczas obecne są zarówno bąble pokrzywkowe będące wynikiem obrzęku górnych warstw skóry, jak i obrzęk naczynioruchowy. Jeśli obrzęk naczynioruchowy nawraca bez występowania bąbli pokrzywkowych, wówczas pacjent powinien być diagnozowany w kierunku obrzęku naczynioruchowego rozumianego jako odrębna jednostka chorobowa. Przyczyną powstawania obrzęku naczynioruchowego w większości przypadków są dwa mediatory – histamina i bradykinina. Zgodnie z zaproponowaną klasyfikacją obrzęku naczynioruchowego wyróżnia się postacie wrodzone będące wynikiem mutacji pojedynczych genów oraz postacie nabyte.

Słowa kluczowe: obrzęk naczynioruchowy, bradykinina, inhibitor C1, czynnik XII, ACEI

Angioedema is defined as local, noninflamatory, self-limiting edema of subcutaneous or submucosal region owing to increased permeability of cappilaries located in the deep layer of the skin and mucoue. Angioneurotic edema often occurs as part of the clinical picture of urticaria, then urticarial wheals as a result of swelling of the upper layers of the skin as well as angioneurotic edema are present. If angioedema recurs without wheals, the patient should be diagnosed for angioedema as a separate entity. The cause of angioedema in most cases are two mediators – histamine and bradykinin. According to the proposed classification of angioedema, it can be divided into hereditary types resulting from mutations of single genes and acquired types.

Key words: angioedema, bradykinin, C1 inhibitor, factor XII, ACEI

Katarzyna Feliksik-Skrobich, Anna Malewska-Woźniak, Weronika Pietrenko, Agnieszka Osmola-Mańkowska, Zygmunt Adamski

Łuszczyca jest jedną z najczęściej występujących chorób skóry. Zmiany skórne występują zwykle w widocznych, stygmatyzujących miejscach, co sprawia, że łuszczyca stanowi istotny problem społeczny. Stosowane leczenie miejscowe nie zawsze jest skuteczne. Leki ogólne i leczenie biologiczne z powodu działań niepożądanych, a także kosztów, nie są terapiami pierwszego wyboru. Istotnym wyzwaniem jest zatem znalezienie preparatów miejscowych o wysokiej skuteczności. W artykule przedstawiono wyniki terapii lekiem skojarzonym zawierającym kalcypotriol i betametazon. Stosowanie preparatów złożonych zawierających steryd i analog witaminy D3 podczas leczenia pierwszego rzutu w łagodnej postaci łuszczycy jest zgodne z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.

Słowa kluczowe: łuszczyca, leczenie miejscowe, glikokortykosteroidy, analogi witaminy D3, leczenie skojarzone

Psoriasis is one of the most common skin diseases. Skin lesions that often occur in visible, stigmatizing places cause that psoriasis is a significant social problem. The local treatment used is not always effective. General medications and biological treatment due to adverse effects and costs are not first-choice therapies. Therefore, the problem is to find topical preparations with high effectiveness. In the described cases of patients, we present the results of the treatment with a combination drug containing calcipotriol and betamethasone. The use of combined preparations containing steroid and analog of vitamin D3 as first-line treatment in mild psoriasis is in line with the recommendations of the Polish Dermatological Society.

Key words: psoriasis, topical treatment, steroids, vitamin D analogs, combined treatment

 

Aleksandra Buczek, Dominika Wcisło-Dziadecka, Katarzyna Sierant, Ligia Brzezińska-Wcisło

Paznokieć (łac. unguis, gr. onyx) to jeden z wytworów naskórka pełniący funkcję ochronną oraz pomagający w wykonywaniu precyzyjnych czynności palcami. W jego budowie wyróżniamy kilka struktur: macierz (matrix), łożysko łącznotkankowe, zrogowaciałą płytkę paznokciową otaczającą skórę (paronychium), obrąbek naskórkowy (eponychium) oraz łączące część wolną płytki z łożyskiem hyponychium. Macierz jest miejscem wzrostu płytki paznokciowej, który wynosi ok. 2 mm na miesiąc i jest zależny m.in. od pory roku, wieku, krążenia obwodowego czy stanu odżywienia, przy czym tempo przyrostu paznokci u rąk jest kilkakrotnie większe niż u stóp. Grubość paznokcia to zwykle 0,5-0,7 mm, a sam paznokieć jest zbudowany ze 100-150 warstw korneocytów (zrogowaciałych keratynocytów). Paznokieć jest przepuszczalny dla światła, co bywa przyczyną zjawiska tzw. fotoonycholizy – oddzielania się płytki paznokciowej od łożyska pod wpływem światła, przy równoczesnym zażywaniu niektórych leków, np. doksycykliny. Przepuszczalność paznokcia dla światła skutkuje również tym, iż przez płytkę obserwować można naczynia włosowate zaopatrujące wał paznokciowy, co w medycynie wykorzystywane jest w badaniu kapilaroskopowym (przydatnym w diagnostyce twardziny układowej, pierwotnego i wtórnego objawu Raynauda, a nawet łuszczycy). Główną funkcją paznokci jest ułatwianie wykonywania precyzyjnych czynności, dlatego wady ich kształtu czy budowy mogą powodować u pacjentów spory dyskomfort w życiu codziennym, również ze względu na szpecący dłonie wygląd. Odrost wymaga 6-12 miesięcy dla paznokci rąk i 12-18 miesięcy dla paznokci stóp, dlatego leczenie wymaga cierpliwości ze strony zarówno lekarza, jak i pacjenta. Zaburzenia morfologii paznokci mogą być wrodzone i nabyte.

Słowa kluczowe: zmiany strukturalne paznokci, zmiany zabarwienia paznokci, wady wrodzone rozwoju paznokci

Nail (lat. unguis, gr. onyx) is one of the epidermis’ products. It has the function of protecting the distal phalanx. It also serves to enhance precise delicate movements of the fingers. It consists of matrix, nail bed, nail plate, paronychium and eponychium (surrounding skin) and hyponychium (tissue which connects free margine with nail bed). The matrix produces cells that become the nail plate. Nail growth is about 2 millimetres a month and its actual growth rate dependents on season, age, peripheral circulation and diet. Fingernails grows many times faster then toenails. Nail plate is about 0,5-0,7 millimetres thick. It consists of 100-150 layers of keratinocytes (horny cells). The nail is penetrable to light, what is a cause of photo-onycholysis which is detachment nail plate from nail bed under influence of light with simultaneous use of drugs e.g. doxycycline. Nails permeability for light results in possibility to see capillaries of the nail shaft, which is used during the capillaroscopy. This examination in used in diagnosting process of scleroderma, psoriasis, primary and secondary Raynaud phenomena. Nails help with precision movements, that is why nail defects can cause discomfort in every day life, also because of unsightly appearance of hands. Regrowth takes 6-12 months for hand nails and 12-18 months for foot nails, so the therapy requires patients and doctors patience. Morphological disorders of nails may be congenital or acquired.

Key words: changes in nail structure, discoloration in nail plates, congenital and hereditary nail disorders

 

Paula Mazan, Andrzej Kaszuba, Joanna Narbutt
Streszczenie

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą, zapalną i nawrotową chorobą skóry występującą u dzieci i dorosłych. W etiopatogenezie obserwuje się szereg czynników, w tym coraz częściej podkreślaną rolę defektu bariery naskórkowej, który występuje zarówno w skórze zmienionej chorobowo, jak i pozornie zdrowej. Obok terapii reaktywnej, będącej standardem leczenia AZS, coraz chętniej wykorzystuje się koncepcję terapii proaktywnej, polegającej na długoterminowej i niskodawkowej terapii miejscowymi środkami o działaniu przeciwzapalnym (glikokortykosteroidy i inhibitory kalcyneuryny), stosowanej po uzyskaniu remisji. Według najnowszych doniesień miejscowe stosowanie pimekrolimusu jest skuteczną i pozbawioną istotnych działań niepożądanych terapią AZS.

Słowa kluczowe: atopowe zapalenie skóry, bariera naskórkowa, terapia proaktywna, miejscowe inhibitory kalcyneuryny, Pimekrolimus

Atopic dermatitis is a chronic, inflammatory, relapsing skin disease which occurs in children and adults. In addition to a number of factors, skin barrier dysfunction is referred to as a cause in pathogenesis of AD and occurs in both lesional and seemingly unchanged non-lesional skin. Standard topical treatment of AD includes well-established reactive therapy, as well as proactive approach in a form of long-term, low-dose application of anti-inflammatory therapy which consists of topical glucocorticosteroids and calcineurin inhibitors. Based on current data pimecrolimus appears to be an effective and side-effectfree treatmen of AD.

Key words: atopic dermatitis, skin barier, proactive therapy, calcineurin inhibitors, pimecrolimus

Choroby włosów mają ogromny wpływ na jakość życia człowieka. Problem stanowi zarówno wzmożone wypadanie włosów, jak i nadmierne owłosienie. Na przestrzeni lat stosowano różne sposoby redukcji nadmiernego owłosienia. Obecnie do jednej z najskuteczniejszych metod epilacji zalicza się terapię laserową oraz IPL (Intense Pulsed Light). Terapie te nie są jednak pozbawione działań niepożądanych. Do najczęściej występujących skutków ubocznych należą: zmiany skórne (takie jak rumień, plamica, obrzęk, uszkodzenie ciągłości skóry, tj. pęcherze i strupy), zmiany pigmentacji skóry, bliznowacenie oraz infekcje skóry. Autorzy przedstawiają przypadek 36-letniej pacjentki, u której w wyniku epilacji metodą IPL doszło do poparzeń I/II stopnia.

Słowa kluczowe: fotoepilacja, terapia intense pulsed light, działania niepożądane