Dermatologia Praktyczna, 2/2020

Zobacz pozostałe numery

  • Czy wszystkiemu winna jest latte? – czyli skąd trądzik u dorosłych kobiet
  • Dermatologiczne aspekty pielęgnacji skóry noworodków i niemowląt
  • Schorzenia dermatologiczne związane z uszkodzeniami nerwów. Część 2. Zespoły naczyniowe
  • Testy dermoskopowe w codziennej praktyce dermatologicznej  
  • Zastosowanie miejscowych kortykosteroidów w ciąży w oparciu o wytyczne Europejskiego Forum Dermatologicznego (EDF)
  • Dermatologia i kleszcze – co wiemy, a czego nie wiemy? Uwaga na smartfony!
  • Kontaktowe zapalenie skóry na akrylany związane z zawodem – opis przypadku
  • Nawrotowe wykwity pokrzywkowe u pacjentki po zabiegu kriolipolizy – opis przypadku
  • Zastosowanie sekukinumabu w leczeniu łuszczycy plackowatej u pacjentów ze współistniejącym łuszczycowym zapaleniem stawów
  • Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi  
  • Wenerologia – pytania i odpowiedzi
  • Aktualności naukowe
  • Zakaz reklamy lekarzy w myśl zapisów Kodeksu etyki lekarskiej
  • Warto przeczytać  
  • Program edukacyjny – Dermatologia Praktyczna 

Wersja eBook:

Cena: 27.00 PLN

Dodaj do koszyka

Spis treści

Czy wszystkiemu winna jest latte? – czyli skąd trądzik u dorosłych kobiet
Is latte to blame for everything? – where does the adult female acne come from
Katarzyna Płużańska-Srebrzyńska, Adam Srebrzyński


Dermatologiczne aspekty pielęgnacji skóry noworodków i niemowląt
Dermatological aspects of skin care of newborns and infants
Mira Kijańska, Daria Gorawska


Schorzenia dermatologiczne związane z uszkodzeniami nerwów. Część 2. Zespoły naczyniowe
Dermatological diseases related to nervous damage. Part 2. Vascular syndromes
Franciszek Seneczko


Testy dermoskopowe w codziennej praktyce dermatologicznej  
Dermoscopic tests in everyday dermatological practice
Grażyna Kamińska-Winciorek


Zastosowanie miejscowych kortykosteroidów w ciąży w oparciu o wytyczne Europejskiego Forum Dermatologicznego (EDF)
Use of topical corticosteroids in pregnancy based on European Dermatology Forum guideline
(EDF)
Joanna Krzysiek, Katarzyna Tomaszewska, Aleksandra Lesiak, Joanna Narbutt


Dermatologia i kleszcze – co wiemy, a czego nie wiemy? Uwaga na smartfony!
Dermatology and ticks – what do we know and what do we not know? Watch out for smartphones!
Mirosława Kuchciak-Brancewicz


Kontaktowe zapalenie skóry na akrylany związane z zawodem – opis przypadku
Contact dermatitis on acrylates related to profession – case report
Magdalena Czarnecka-Operacz, Dorota Jenerowicz, Nina Łabędź, Monika Łukomska, Zygmunt Adamski


Nawrotowe wykwity pokrzywkowe u pacjentki po zabiegu kriolipolizy – opis przypadku
Recurrent urticarial exanthem in patient after cryolipolysis – case report
Katarzyna Waligóra, Magdalena Jałowska, Magdalena Czarnecka-Operacz, Dorota Jenerowicz, Ryszard Żaba, Zygmunt Adamski


Zastosowanie sekukinumabu w leczeniu łuszczycy plackowatej u pacjentów ze współistniejącym łuszczycowym zapaleniem stawów
Secukinumab in the treatment of plaque psoriasis in patients with psoriatic arthritis
Marta Dobrzyńska, Agnieszka Osmola-Mańkowska, Ewa Teresiak-Mikołajczak, Anna Malewska-Woźniak, Zygmunt Adamski


Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi  
Mirosława Kuchciak-Brancewicz


Wenerologia – pytania i odpowiedzi
Monika Wasilewska, Bartłomiej Święs, Iwona Rudnicka, Sławomir Majewski


Aktualności naukowe
Paulina Szczepanik-Kułak


Zakaz reklamy lekarzy w myśl zapisów Kodeksu etyki lekarskiej
Rafał Patryn


Warto przeczytać  


Program edukacyjny – Dermatologia Praktyczna 

Czy wszystkiemu winna jest latte? – czyli skąd trądzik u dorosłych kobiet

Is latte to blame for everything? – where does the adult female acne come from
Katarzyna Płużańska-Srebrzyńska, Adam Srebrzyński

Streszczenie
Trądzik pospolity jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt w gabinecie dermatologa. Choroba dotychczas kojarzona z okresem dojrzewania obecnie coraz częściej obserwowana jest u dorosłych kobiet. Już prawie jedna trzecia wszystkich pacjentów z trądzikiem to kobiety po 25. roku życia. Celem artykułu jest przegląd opublikowanych danych dotyczących trądziku dorosłych kobiet, przede wszystkim w kontekście patogenezy oraz czynników ryzyka jego wystąpienia. W kolejnej części przedstawione zostaną stosowane metody leczenia, ze szczególnym uwzględnieniem terapii miejscowej.
Słowa kluczowe: trądzik dorosłych, hiperandrogenizm, izotretynoina, retinoidy, hormony
 
Abstract
Acne vulgaris is one of the most common reasons for consulting the dermatoligists. The condition, previously associated with puberty, is now more and more often observed in adult women. Almost one third of all acne patients are women over 25 years of age. The aim of the article is to review published data on adult female acne, focusing on the pathogenesis as well as the main risk factors. In the second part the treatment methods used will be presented, with particular emphasis on local therapy.
Key words: adult acne, hyperandrogenism, isotretinoin, retinoids, hormones
 
 

Dermatologiczne aspekty pielęgnacji skóry noworodków i niemowląt

Dermatological aspects of skin care of newborns and infants
Mira Kijańska, Daria Gorawska
 
Streszczenie
Skóra małego dziecka, ze względu na specyfikę swojej budowy, wymaga właściwej ochrony i pielęgnacji. Bardzo często rodzice nie wiedzą, jak odpowiednio wykonywać podstawowe zabiegi higieniczne. Prawidłowa pielęgnacja niesie pozytywne skutki i wywiera efekt prozdrowotny nawet w odległych latach życia. W artykule omówiono podstawowe zasady pielęgnacji i higieny skóry noworodka i niemowlęcia.
Słowa kluczowe: płaszcz wodno-lipidowy, kąpiel, pępek, pieluszka, ochrona słoneczna
 
Abstract
The skin of a small child due to its specific structure requires proper protection and care. It often happens that parents do not know how to properly perform basic hygiene procedures. The proper skin care brings positive results and has long-term effects on health. In the article, the basic principles of skin care and hygiene of newborns and babies were discussed.
Key words: water-lipid layer, bath, navel, diaper, sun protection
 
 

Schorzenia dermatologiczne związane z uszkodzeniami nerwów. Część 2. Zespoły naczyniowe

Dermatological diseases related to nervous damage. Part 2. Vascular syndromes
Franciszek Seneczko

Streszczenie
Zważywszy wielorakie związki skóry z układem nerwowym – obwodowym sensorycznym, autonomicznym i ośrodkowym – w pierwszej części pracy dokonano przeglądu wybranych chorób z pogranicza neurologiczno-dermatologicznego, takich jak półpasiec, zespół troficzny nerwu trójdzielnego oraz zespół cieśni kanału nadgarstka. Część drugą pracy poświęcono chorobom wchodzącym w skład zespołów naczyniowych, w szczególności guzkowemu zapaleniu tętnic, postaci skórnej guzkowego zapalenia tętnic, krioglobulinemii, eozynofilowej ziarniniakowatości z zapaleniem naczyń i ziarniniakowatości z zapaleniem naczyń.
Słowa kluczowe: guzkowe zapalenie tętnic, postać skórna guzkowego zapalenia tętnic, krioglobulinemia, eozynofilowa ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń, ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń
 
Abstract
Considering the multiple relationships of the skin with the nervous system – sensory peripheral, autonomic and central – the first part of the work reviews selected diseases from the neurological and dermatological border, such as herpes zoster, trigeminal trophic syndrome, carpal tunnel syndrome. The second part of the work is devoted to diseases that are part of vascular syndromes, in particular polyarteritis nodosa, cutaneous polyarteritis nodosa, cryoglobulinemia, eosinophilic granulomatosis with polyangiitis, granulomatosis with polyangiitis.
Key words: polyarteritis nodosa, cutaneous polyarteritis nodosa, cryoglobulinemia, eosinophilic granulomatosis with polyangiitis, granulomatosis with polyangiitis
 

Testy dermoskopowe w codziennej praktyce dermatologicznej

Dermoscopic tests in everyday dermatological practice
Grażyna Kamińska-Winciorek
 
Streszczenie
Powszechnie wykorzystywana w codziennej praktyce dermoskopia może być uzupełniona o szybkie testy kliniczne, które wspierają lekarza w postawieniu właściwej diagnozy. Ewidentnymi korzyściami są: mniejsza liczba niepotrzebnych wycięć, zwiększenie pewności rozpoznania klinicznego, oszczędność kosztów opieki zdrowotnej, przy jednoczesnym wzbogaceniu doświadczenia praktykujących dermoskopistów. Dotychczas w dostępnej literaturze opisano podstawowe pomocnicze testy dermoskopowe, takie jak: test przełącznika (toggle test), test świecenia (glow test), test ucisku naczyń (pressure application vessel test), test chybotania (wobble test), test plastra (tape stripping), test zdrapania (scraping, scratching test), test atramentu (furrow ink test) oraz test skrobi z jodyną (starch-iodine test). W pracy omówiono główne techniki pomocnych testów dermoskopowych stanowiących dodatkowe narzędzie szybkiej diagnostyki uzupełniającej badanie dermoskopowe.
Słowa kluczowe: dermoskopia, testy dermoskopowe, test świecenia, test przełącznika, test atramentu
 
Abstract
Commonly used in everyday practice, dermoscopy can be complemented by rapid clinical tests which support the doctor in making a proper diagnosis. The obvious benefits are: fewer unnecessary surgical excisions, increased confi dence in the clinical diagnosis, savings in healthcare costs, while enriching the experience of practicing dermoscopists. Until now in the available literature basic auxiliary dermoscopic tests have been described, such as toggle test, glow test, pressure application vessel test, wobble test, tape stripping, scratching test, ink furrow tst, iodine-starch test. The main techniques of dermoscopic tricks have been also discussed, which are additional tools for rapid diagnosis and complementing the dermoscopic examination.
Key words: dermoscopy, tests in dermoscopy, glow test, toggle test, ink furrow test


Zastosowanie miejscowych kortykosteroidów w ciąży w oparciu o wytyczne Europejskiego Forum Dermatologicznego (EDF)

Use of topical corticosteroids in pregnancy based on European Dermatology Forum guideline (EDF)
Joanna Krzysiek, Katarzyna Tomaszewska, Aleksandra Lesiak, Joanna Narbutt

Streszczenie
Ciąża może powodować szereg dermatoz, które często wymagają leczenia miejscowymi glikokortykosteroidami. Niestety wiedza na temat ich działania w ciąży wciąż jest ograniczona.
Stanowisko ekspertów Europejskiego Forum Dermatologicznego (EDF) zakłada, że dotychczasowe badania nie potwierdzają związku między leczeniem miejscowymi GKS kobiet ciężarnych a ryzykiem wad wrodzonych, porodu przedwczesnego czy zamartwicą.
Za najbezpieczniejsze leki w tej grupie uważa się GKS o małej i średniej sile działania. Silne bądź bardzo silne GKS należy stosować jako leki drugiego rzutu i tak krótko, jak tylko możliwe. Ich stosowanie wiąże się z ryzykiem urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową ciała. Podejmując jednak taką farmakoterapię, należy rozważyć, czy potencjalne korzyści przeważają nad ryzykiem dla płodu.
Słowa kluczowe: miejscowe glikokortykosteroidy, ciąża, działania niepożądane
 
Abstract
Pregnancy can cause a number of dermatoses that often need topical glucocorticoid treatment. However, little is known about their impact in pregnancy. The experts of The European Dermatology Forum (EDF) have declared that prior studies do not confi rm that the use of topical corticosteroids in women during pregnancy was not associated with an increased risk of birth defects, preterm delivery, or fetal death. Mild or moderately potent topical corticosteroids are considered to be the safest. However, potent or very potent topical corticosteroids should be used only as a second-line therapy as short as possible. They are related to an increased risk of low birth weight. The decision to undertake this kind of therapy should be made whether the potential benefi ts outweigh the risks to the fetus.
Key words: topical glucocorticosteroids, pregnancy, side effects

 

Dermatologia i kleszcze – co wiemy, a czego nie wiemy? Uwaga na smartfony!

Dermatology and ticks – what do we know and what do we not know? Watch out for smartphones!
Mirosława Kuchciak-Brancewicz

Streszczenie
Kleszcz pospolity występuje na terenie całego kraju. W Polsce aktywność kleszczy rozpoczyna się od połowy kwietnia i trwa do początku listopada. Człowiek jest żywicielem przypadkowym. Wybór żywiciela oparty jest głównie na wskazówkach węchowych. Ostatnio dużo pisze się o tym, że pole elektromagnetyczne wytwarzane przez telefony komórkowe oddziałuje na kleszcze, przyciągając je niczym magnes. Ukąszenia przez kleszcze wywołują różne odczyny skórne. Niektóre ukąszenia mogą także skutkować zakażeniem boreliozą.
Słowa kluczowe: kleszcze, czynniki predysponujące, odczyny skórne, borelioza, zapobieganie

Abstract
The common tick is found all over the country. In Poland, tick activity begins from mid-April and lasts until early November. Man is an accidental host. The host selection is mainly based on olfactory tips. Recently, a lot has been written about the fact that the electromagnetic field produced by cell phones aff ects ticks by attracting them like a magnet. Tick bites cause various skin reactions. Some bites can also result in Lyme disease.
Key words: ticks, predisposing factors, skin reactions, Lyme disease, prevention


Kontaktowe zapalenie skóry na akrylany związane z zawodem – opis przypadku

Contact dermatitis on acrylates related to profession – case report
Magdalena Czarnecka-Operacz, Dorota Jenerowicz, Nina Łabędź, Monika Łukomska, Zygmunt Adamski

Streszczenie
Akrylany to syntetyczne żywice termoplastyczne, o znanym już dobrze, szkodliwym działaniu w przypadku kontaktu ze skórą człowieka, które stosowane są nadal w wielu produktach kosmetycznych. Akrylany stanowią istotną i coraz częściej notowaną przyczynę rozwoju klinicznych objawów alergicznego kontaktowego zapalenia skóry. Dotyczy to nie tylko klientek, ale również kosmetyczek wykonujących zabiegi narażające je na ekspozycję na wspomniane powyżej substancje.
Ze względu na zawodowe narażenie na akrylany, dotyczące osób pracujących w obszarze kosmetologii, w niektórych przypadkach po udokumentowaniu związku choroby z narażeniem zawodowym, alergiczne kontaktowe zapalenia skóry traktowane są jako choroby zawodowe. Statystycznie, jedną z najczęstszych dermatoz zawodowych jest zawodowe kontaktowe zapalenie skóry. Można je podzielić na kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia i o podłożu alergicznym, czyli alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. W większości przypadków oba typy kontaktowego zapalenia skóry manifestują się jako wypryskowe zmiany skórne o morfologii wyprysku, zlokalizowane na odsłoniętych powierzchniach skóry, a zwłaszcza na skórze rąk. Podstawą rozpoznania jest wnikliwy wywiad chorobowy, dokładne badanie przedmiotowe i wynik testów płatkowych.
W niniejszej pracy przedstawiono opis przypadku 36-letniej kosmetyczki, u której wystąpiła reakcja alergiczna skóry na akrylany, objawiająca się klinicznie ostrym wypryskiem dłoni. A zatem w przypadku przedstawianej przez nas pacjentki, stwierdzono ewidentną kontaktową alergię wieloważną, która ze względu na wykonywany przez nią zawód, wymaga bezwzględnie przeprowadzenia kolejnych badań w celu ustalenia wysoce prawdopodobnego związku przyczynowo-skutkowego (a mianowicie ekspozycji na silnie alergizujące związki w gabinecie kosmetycznym i rozwój alergicznego wyprysku kontaktowego), oraz uznania problemu klinicznego za chorobę zawodową. Wymaga to spełnienia ściśle określonych wymagań, sprecyzowanych w ustawodawstwie medycznym.
Słowa kluczowe: akrylany, alergiczne zapalenie skóry, choroba zawodowa, testy płatkowe

Abstract
Acrylates are synthetic thermoplastic resins, which are already well known for their harmful effects on human skin, which are still used in many cosmetic products. Acrylates are an important and increasingly reported cause of the clinical manifestations of allergic contact dermatitis. This applies not only to clients, but also to beauticians performing treatments exposing them to the above-mentioned substances. Due to occupational exposure to acrylates concerning people working in the field of cosmetology, in some cases, after documenting the relationship between the disease and occupational exposure, allergic contact dermatitis are treated as occupational diseases.
Statistically, one of the most common occupational dermatoses is occupational contact dermatitis. It can be divided into irritant and allergic contact dermatitis, i.e. allergic contact dermatitis. In most cases, both types of contact dermatitis manifest as eczematous skin lesions with eczema morphology, located on exposed skin surfaces, especially on hands. The basis for diagnosis is thorough a medical history, thorough a physical examination and as the result of patch tests.
This paper presents a case report of a 36-year-old beautician who experienced an allergic skin reaction to acrylates, manifested as clinically severe eczema of hands. Thus, in the case of the patient presented, there was an evident contact polyvalent allergy, which due to her profession, absolutely requires further tests to establish a highly probable cause-and-effect relationship (namely exposure to highly allergenic compounds in the beauty salon and development of contact allergic eczema), and recognition of the clinical problem as an occupational disease. It requires meeting strictly defined requirements, specified in medical legislation.
Key words: acrylates, allergic contact dermatitis, occupational disease, patch tests
 

Nawrotowe wykwity pokrzywkowe u pacjentki po zabiegu kriolipolizy – opis przypadku

Recurrent urticarial exanthem in patient after cryolipolysis – case report
Katarzyna Waligóra, Magdalena Jałowska, Magdalena Czarnecka-Operacz, Dorota Jenerowicz, Ryszard Żaba, Zygmunt Adamski

Streszczenie
Pokrzywka to jedna z najczęściej rozpoznawanych chorób skóry. Według literatury 20-30% populacji ogólnej przebyło w ciągu swojego życia przynajmniej jeden epizod pokrzywki ostrej. Wśród przyczyn pokrzywki ostrej wymienia się m.in. reakcje alergiczne, pseudoalergiczne, toksyczne, a także infekcje. Wśród przyczyn pokrzywki przewlekłej podaje się m.in. defekty enzymatyczne, zaburzenia psychosomatyczne, infekcje, czynniki fizykalne, nadwrażliwości pokarmowe, stany zapalne, choroby autoimmunologiczne. Aktualnie nie odnajdujemy w literaturze doniesień w zakresie przypadków identyfi kacji zabiegu kriolipolizy jako potencjalnego czynnika wywołującego rozwój objawów pokrzywki ostrej. Jednakże, w obliczu faktu, iż zabieg ten wywołuje apoptozę adipocytów, co skutkuje powstaniem procesu zapalnego w obrębie tkanki tłuszczowej (panniculitis), podejrzewa się, iż może być on jednym z czynników przyczyniających się do wystąpienia wysiewów wykwitów pokrzywkowych.
Słowa kluczowe: pokrzywka, kriolipoliza, powikłania, diagnostyka

Abstract
Urticaria is one of the most frequently diagnosed dermatological diseases. According to the literature, 20-30% of general population have presented at least one episode of acute urticaria in a lifetime. Among the whole variety of diff erent causes of acute urticaria, the literature mentions, i.a. allergic, pseudoallergic and toxic factors as well as infections.
Chronic urticaria is related to, i.a. enzymatic defects, psychosomatic conditions, infections, physical factors, inflammations, food intolerance and autoimmune diseases. Currently, reliable literature data concerning identifi cation of cryolipolysis procedure as a cause of acute urticaria are missing. However, as the cryolipolysis procedure causes adipocyte apoptosis, which in turn triggers inflammation within adipose tissue (panniculitis), it is suspected that this procedure could be one of the factors triggering urticarial episodes.
Key words: urticaria, cryolipolysis, complications, diagnostics


Zastosowanie sekukinumabu w leczeniu łuszczycy plackowatej u pacjentów ze współistniejącym łuszczycowym zapaleniem stawów

Secukinumab in the treatment of plaque psoriasis in patients with psoriatic arthritis
Marta Dobrzyńska, Agnieszka Osmola-Mańkowska, Ewa Teresiak-Mikołajczak, Anna Malewska-Woźniak, Zygmunt Adamski

Streszczenie
Sekukinumab jest rekombinowanym, w pełni ludzkim przeciwciałem należącym do grupy inhibitorów interleukiny 17. Jest lekiem zarejestrowanym do leczenia łuszczycy plackowatej oraz łuszczycowego zapalenia stawów, dostępnym w Polsce w programach lekowych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Sekukinumab charakteryzuje się szybkim początkiem działania, wysoką skutecznością oraz dobrym profilem bezpieczeństwa.
Słowa kluczowe: sekukinumab, łuszczyca plackowata, łuszczycowe zapalenie stawów

Abstract
Secukinumab is an interleukin 17 inhibitor, recombinant, fully human antibody. It is registered for the treatment of plaque psoriasis and psoriatic arthritis. It is available in Poland in drug programs financed by the National Health Fund. Fast onset of action, high efficiency and a good safety profile are characteristic for secukinumab.
Key words: secukinumab, plaque psoriasis, psoriatic arthritis

 

Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi  

Mirosława Kuchciak-Brancewicz

Streszczenie
Półpasiec i opryszczkę wywołują wirusy należące do jednej rodziny. Mają powinowactwo do komórek układu nerwowego. Wywołują dość podobne objawy podmiotowe. Czasem trudno jest odróżnić te dwie jednostki chorobowe.
Naprzemienne zwilżanie i wysychanie skóry wokół ust jest najczęstszą przyczyną zapalenia skóry w tej okolicy. Oprócz leczenia ważna jest profilaktyka wtórna. Odtwarza ona barierę skórno-naskórkową. Pomaga też zwalczyć odruch nawykowego oblizywania warg.
Do najczęściej występujących należą brodawki zwykłe. Spotyka się je powszechnie, zwłaszcza u ludzi młodych, aktywnych sportowo i seksualnie, u tych, którzy golą owłosienie łonowe, oraz u dzieci z atopowym zapaleniem skóry. Mogą występować wszędzie, także na wzgórku łonowym. W leczeniu stosuje się metody zabiegowe i niezabiegowe.
Nadmanganian potasu wykazuje działanie odkażające i utleniające, bakteriobójcze i grzybobójcze. Stosowany jest u niemowląt często przy potówkach, odparzeniach, pieluszkowym zapaleniu skóry itp. Ma też działania uboczne. Może wywołać martwicę skrzepową.
W profilaktyce i leczeniu atopowego zapalenia skóry na pierwszym miejscu wymienia się emolienty. Zasadnicze znaczenie mają te, które są używane do bezpośredniego stosowania na skórę.
Słowa kluczowe: dzieci, półpasiec, opryszczka, zapalenie okołoustne, brodawki wirusowe, martwica skrzepowa, emolienty

Abstract
Zoster and herpes are caused by viruses belonging to one family. They have an affinity for the cells of the nervous system. They cause quite similar symptoms. Sometimes it is difficult to distinguish between these two diseases.
Alternate wetting and drying of the skin around the mouth is the most common cause of dermatitis around the mouth. In addition to the treatment, secondary prevention is important. It restores the skin-epidermal barrier. It also helps combat the habitual refl ex of licking lips.
The most frequent are common warts. They are commonly found, especially in young people who train sports and are sexually active, and who shave pubic hair, and in children with atopic dermatitis. They can occur everywhere, including on the pubic mound. Surgical and non-surgical methods are used in the treatment.
Potassium permanganate has a disinfecting and oxidizing, bactericidal and fungicidal activity. It is used in babies often with sweat rash, nappy rash, diaper dermatitis, etc., and also has side eff ects. It may cause coagulative necrosis. Emollients are mentioned first in the prevention and treatment of atopic dermatitis. Essential are those that are used for direct application to the skin.
Key words: children, zoster, herpes, perioral dermatitis, viral warts, coagulative necrosis, emollients

 

Wenerologia – pytania i odpowiedzi

Monika Wasilewska, Bartłomiej Święs, Iwona Rudnicka, Sławomir Majewski

Streszczenie
Liszaj twardzinowy (lichen sclerosus – LS) to przewlekła choroba zapalna skóry i błon śluzowych, która często zlokalizowana jest w okolicach narządów płciowych i odbytu. LS powoduje świąd i ból, dysfunkcję seksualną, utrudnienie oddawania moczu u mężczyzn oraz związany jest z ryzykiem rozwoju raka. Etiologia LS nie jest znana, lecz znane są towarzyszące choroby oraz czynniki ryzyka rozwoju i czynniki protekcyjne. Rozpoznanie ustala się na podstawie obrazu klinicznego. Złotym standardem leczenia pozostają silne i bardzo silne miejscowe glikokortykosteroidy.
W przypadku typowych zmian LS nie jest wymagana weryfikacja histopatologiczna. Jest ona jednak niezbędna przy: niepewnym obrazie klinicznym, podejrzeniu nowotworu, nieskuteczności leczenia oraz obrzezaniu.
Dobrą praktyką jest, by przy każdej wizycie kontrolnej pacjenta z LS oceniać obraz kliniczny pod kątem obecności przemian nowotworowych, gdyż choroba ta wiąże się ze zwiększonym ryzykiem nowotworzenia. Nie jest pewne, czy w wyniku skutecznego leczenia ryzyko to zmienia się.
Słowa kluczowe: liszaj twardzinowy, okolica anogenitalna, miejscowe preparaty glikokortykosteroidów, biopsja, ryzyko rozwoju nowotworu

Abstract
Lichen sclerosus (LS) is a chronic, inflammatory skin and mucosa disease that usually involves the anogenital area. LS causes itching and soreness, sexual dysfunction, urinary dysfunction in men and is associated with the risk of genital cancer. The etiology is unknown, but there are known diseases associated with LS, risk and protective factors. The diagnosis is made clinically in most cases. The gold standard for the treatment of LS is the use of potent and very potent topical corticosteroids.
In most cases, a histopathological exam is not mandatory, there are a number of indications for it though: non-diagnostic symptoms, suspected neoplasia, ineffective first-line treatment and circumcision.  It is considered good practice to check the lesion for signs of neoplasia formation on every visit, as LS is connected to a rise in anogenital cancer risk. It is not known whether successful treatment alters this risk.
Key words: lichen sclerosus, anogenital area, topical steroids, biopsy, risk of cancer development