Wemurafenib (Zelboraf®), pierwszy inhibitor BRAF obecny w lecznictwie znacząco wydłuża przeżycie pacjentów z nieresekcyjnym i przerzutowym czerniakiem. Niestety, inhibitory białka BRAF powodują paradoksalną aktywację szlaku sygnałowego MAPK (mitogen activated protein kinases) w keratynocytach, co może prowadzić do rozwoju raka kolczystokomórkowego.
Badacze z Australii przeanalizowali 134 przypadki chorych z czerniakiem złośliwym z mutacją genu białka BRAF leczonych inhibitorami BRAF w Westmead Hospital w Sydney. Badano szczegóły dotyczące wystąpienia cuSCC (cutaneous squamous cell carcinoma) oraz cechy kliniczne nowotworu.
U 34 pacjentów obserwowano rozwój 110 ognisk cuSCC. Spośród nich u 61% cuSCC rozwinął się w trakcie pierwszych 3 miesięcy terapii. Wiek pacjenta był jedynym niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju cuSCC. Wśród chorych młodszych niż 40 lat cuSCC obserwowano jedynie u 3%, podczas gdy u chorych starszych niż 60 lat odsetek ten wyniósł 33%. Współczynnik ryzyka zachorowania na cuSCC zwiększał się 1.7 krotnie wraz z każdą kolejną dekadą życia. cuSCC wywołany przez inhibitory BRAF pojawiał się częściej w okolicach nieeksponowanych na światło słoneczne (42%) niż typowy cuSCC (21%). Obecność cuSCC nie miała wpływu na czas wolny od progresji.
Autorzy w podsumowaniu podkreślają, że u pacjentów leczonych ihibitorami BRAF konieczne jest dokładne monitorowanie stanu skóry w celu wczesnego wykrycia cuSCC.
Źródło:
www.jaad.org
Lek. Michał Adamczyk
Klinika Dermatologii, Wenerologii i Dermatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
