GKS, jak również inne leki immunosupresyjne stosowane w terapii PV powodują zmniejszenie mian przeciwciał przeciwdesmosomalnych, które są odpowiedzialne za zjawisko akantolizy komórek − najważniejszy mechanizm powstawania zmian chorobowych. Leki te działają niewybiórczo na układ immunologiczny, powodując szeroką immunosupresję na wczesnych etapach reakcji odpornościowych. Dlatego ich użycie wiąże się z dość dużym ryzykiem wtórnych infekcji, ponadto wykazują one charakterystyczne dla rodzaju leku poważne działania niepożądane.
Pierwsze doniesienia o skuteczności w terapii PV przeciwciał monoklonalnych anty-CD-20, które selektywnie niszczą limfocyty B, pochodzą z 2001 roku. Rytuksymab, który jest chimerycznym ludzko-mysim przeciwciałem o tym mechanizmie działania, stosowany był w terapii chloniaków B-komórkowych od drugiej połowy lat 90. XX wieku. Z powodu budowy jego użycie wiąże się z dość dużym ryzykiem reakcji alergicznych. Obecnie lek jest zarezerwowany do leczenia ciężkich i opornych na inne metody terapii przypadków PV, w Polsce nie jest on niestety zarejestrowany w tym wskazaniu ani objęty refundacją dla pacjentów.
Aktualnie w trakcie badań znajduje się wiele nowych leków biologicznych o mechanizmie anty-CD-20, których użycie może być w przyszłości bardzo dobrą opcją terapeutyczną dla pacjentów cierpiących na ciężkie i oporne na standardowe metody terapii postacie PV. Są to przeciwciała humanizowane, dlatego cechuje je lepszy profil bezpieczeństwa niż w przypadku rytuksymabu. Należą do nich veltuzumab, obinutuzumab, ofatumumab, ocratuzumab, PRO131921 i belimumab. Większość z nich jest obecnie badana w terapii chłoniaków B-komórkowych, ale ostatnio rozpoczęły się pierwsze badania kliniczne ofatumumabu w PV.
Podsumowując, liczba potencjalnych nowych terapii w PV pozwala myśleć optymistycznie o przyszłości pacjentów z ciężkimi, opornymi na leczenie postaciami choroby. Ich skuteczność i bezpieczeństwo w PV powinny być poparte wynikami badań klinicznych, a dostępność po wprowadzeniu na rynek będzie zależeć od objęcia ich refundacją.
Źródła:
http://www.jaad.org/article/S0190-9622(15)02472-X/abstract
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed
Clinicaltrials.gov
Lek. Michał Adamczyk
Klinika Dermatologii, Wenerologii i Dermatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Lek. Michał Adamczyk
Klinika Dermatologii, Wenerologii i Dermatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
