Mechanizm terapeutyczny tych leków w łysieniu plackowatym pozostaje nieznany. Być może działanie leków jest związane z hamowaniem szlaków cytokinowych, kinazy Janusowej, czynników transkrypcyjnych STAT oraz stymulowaniem aktywności limfocytów T regulatorowych. Obecnie istnieją doniesienia o dobrych rezultatach powyższej terapii, stwierdzane na podstawie badań przeprowadzanych u niewielkiej liczbie chorych.
Badacze z University of Pittsburgh w Pensylwanii postanowili podjąć próbę terapii chorych z rozpoznaniem AA za pomocą simwastatyny oraz ezetymibu, stosowanych jednokrotnie w ciągu doby w dawce terapeutycznej 40 mg i 10 mg. Do badania włączono 25 osób, z przewagą rasy białej i płci żeńskiej, w średnim wieku 47 lat, u których występowały następujące postaci choroby: zmiany ogniskowe na skórze głowy (24%), łysienie wężykowate (ophiasis, 16%), całkowite (totalis, 48%) lub dotyczące skóry głowy i ciała (universalis, 12%). Część pacjentów w przeszłości bez poprawy stosowała metotreksat (MTX) lub doogniskowe wstrzyknięcia preparatów glikokortykosteroidowych (mGKS).
10 pacjentów otrzymywało S/E w formie monoterapii przez 2-17 miesięcy, 11 chorych, u których poprzednio stosowany MTX lub mGKS nie poprawił stanu klinicznego przez 1-39 miesięcy. Ponadto 4 osoby równocześnie stosowały S/E i MTX w dawce 10-25 mg/ tygodniowo przez 2-11 miesięcy. Odpowiedź kliniczną oceniano na podstawie procentowo szacowanego odrostu włosów: 0% oznaczało brak odpowiedzi, 1-25% - odpowiedź minimalną, 26-75% - odpowiedź średnią oraz 76-100% - odpowiedź całkowitą.
Poprawę kliniczną zaobserwowano u 11 pacjentów (44%). Spośród nich, 4 otrzymało S/E w formie monoterapii de novo, 4 - po niepowodzeniu terapeutycznym metotreksatu i miejscowych glikokortykosteroidów oraz 3 - jako leczenie skojarzone z MTX. Całkowity odrost włosów najczęściej dotyczył grupy stosującej łącznie S/E oraz MTX (50%). Ponadto u 2 osób z odmianą universalis, w przeszłości nieskutecznie leczonych MTX przez 1-2 lata, wykazano pełną odpowiedź kliniczną po dwuletniej terapii simwastatyną i ezetymibem. Nie stwierdzono zależności pomiędzy rezultatami leczenia oraz wiekiem lub pochodzeniem rasowym uczestników badania. Częściej jednak brak poprawy po S/E dotyczył osób z odmianą ophiasis lub totalis. Nawrót choroby w trakcie leczenia wystąpił u 7 pacjentów spośród 11 z zadowalającym efektem leczenia, najczęściej występowały u nich odmiany: ophiasis lub universalis. Odnotowano 3 epizody działań niepożądanych leków: miopatie u 2 chorych oraz kołatania serca u 1 z nich, które ustąpiły po odstawieniu leków.
W podsumowaniu autorzy publikacji podkreślili, że na podstawie uzyskanych wyników badania, stosowanie S/E przez 1-2 lata w formie monoterapii lub leczenia skojarzonego z metotreksatem może być skuteczne, jednak w stopniu umiarkowanym. Konieczne są jednak dalsze badania potwierdzające efektywność terapeutyczną tych leków.
Na podstawie:
Morillo-Hernandez C. i wsp.: Retrospective outcome analysis of 25 alopecia areata patients treated with simvastatin/ezetimibe.J Am Acad Dermatol 2019; 81 (3): 854-857.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
