Po uwzględnieniu kryteriów przystąpienia do grup, do badania włączono 34 mężczyzn w wieku 22-49 lat, u których długość trwania objawów chorobowych do momentu ich rozpoznania wynosiła średnio 59 miesięcy. Zmiany skórne w postaci grudek i krost lokalizowały się odpowiednio w okolicach: 80% potylicznej, 35% szczytu głowy, 26% skroniowej, 20% w ciemieniowej. Ponadto u 17 pacjentów stwierdzono nadkażenie bakteryjne wykwitów przez bakterie saprofityczne: Staphylococcus spp., Propionibacterium spp. i Micrococcus spp. W wykonanych u 10 chorych wycinkach ze skóry obserwowano neutrofilowe zapalenie mieszków włosowych z zachowanymi gruczołami łojowymi. Wszyscy pacjenci jako terapię pierwszego rzutu otrzymali doksycyklinę w dawce dobowej 100 mg przez 12 dni, która u 4 chorych była nieskuteczna, natomiast u 30 pacjentów odstawienie antybiotyku doprowadziło do szybkiego nawrotu objawów. Do pozostałych metod terapeutycznych należały rifampicyna skojarzona z klindamycyną, których dobre rezultaty utrzymywały się do momentu rezygnacji ze stosowania leków, oraz izotretynoina, dzięki której prawie wszyscy chorzy uzyskali pełną remisję kliniczną.
Autorzy pracy zaproponowali hipotezę, że w odmianie przewlekłego niebliznowaciejącego zapalenia mieszków włosowych istotne jest tło zapalne i ma ono większe znaczenie w porównaniu z infekcyjnym, o czym świadczą wyniki zastosowanego w grupie badawczej leczenia. Konieczne są jednak dalsze badania przeprowadzone z udziałem liczniejszej grupy uczestników. Do ograniczeń pracy zaliczono niewykorzystanie preparatów miejscowych, takich jak: klindamycyna, nadtlenek benzoilu lub glikokortykosteroidy.
W podsumowaniu zalecono następujący schemat terapeutyczny: rozpoczęcie leczenia doksycykliną w formie doustnej w dawce dobowej 100 mg przez 3 miesiące. W razie nawrotu objawów, należy wdrożyć doustne preparaty izotretynoiny 10 mg na dobę przez kolejne 3 miesiące ze stopniową redukcją dawki, podtrzymującą remisję choroby. Odstawienie leku po 6 miesiącach lub później może prowadzić do wydłużenia remisji klinicznej.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Źródło ikony wpisu: ze zbiorów prof. Andrzeja Kaszuby
Na podstawie:
Romero-Maté A. i wsp.: Chronic nonscarring scalp folliculitis: Retrospective case series study of 34 cases. JAAD 2019; 81 (4): 1023-1024.