Agoniści receptorów benzodiazepinowych a ryzyko rozwoju łuszczycy

Agoniści receptorów benzodiazepinowych a ryzyko rozwoju łuszczycy
 Benzodiazepiny (benzodiazepine - BZD) to grupa leków o działaniu przeciwlękowym, uspokajającym, nasennym, przeciwdrgawkowym, miorelaksacyjnym i amnestycznym. Działanie benzodiazepin polega na łączeniu się z receptorem benzodiazepinowym, który jest częścią większego kompleksu receptorowego, tak zwanego receptora GABA-ergicznego.

Główny podział kliniczny BZD dotyczy czasu działania leku. Wyróżnia się BZD o długim (powyżej 24. godz.), średnim (5-24 godz.) i krótkim (poniżej 5. godz.) czasie działania. Do agonistów receptorów benzodiazepinowych (benzodiazepine receptor agonists - BZRA) wymienia się m.in. stosowane powszechnie: diazepam, flurazepam, lorazepam lub zolpidem.
Istnieje wiele hipotez podkreślających udział BZRA w patogenezie łuszczycy, które wciąż wymagają potwierdzenia. Wydaje się jednak, że istotną rolę odgrywają zaburzenia układu odpornościowego. Tajwańscy badacze podjęli się pierwszego w historii badania, którego celem było określenie związku pomiędzy stosowaniem krótko- i długodziałających BZRA oraz rozwojem łuszczycy. W tym celu przeszukano bazę pacjentów ubezpieczonych w the Taiwan National Health Insurance w latach od  2001 do 2008  i losowo wybrano 1 milion osób, wykluczając jednocześnie chorych z łuszczycą. Zakwalifikowano 56 933, 338 850 oraz 292 501 -  osoby przyjmujące odpowiednio pochodne BZD o długim, krótkim czasie działania oraz negujące stosowanie wyżej wymienionych leków. Następnie poddano je 5-letniej obserwacji pod kątem rozwoju łuszczycy. Wykazano, że średnia i mediana czasu od daty rozpoczęcia badania do momentu rozpoznania dermatozy wynosiła 850 i 829 dni. Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u osób przyjmujących BZRA długodziałające w porównaniu z pozostałymi dwoma badanymi grupami było znacząco wyższe (P < 0,001). Obliczone skorygowane współczynniki ryzyka zdarzenia w porównaniu z osobami nieprzyjmujących BZD w przypadku BZRA o długim czasie działania równały się 1,48 (95% CI 1,34-1,63), dla leków benzodiazepinowych o krótkim czasie działania 1,23 (95% CI 1,17-1,29). Po dodatkowym skorygowaniu stwierdzono, że u pacjentów stosujących BZRA długodziałające, ryzyko rozwoju łuszczycy jest 1,5 razy większe niż u osób, które nie przyjmują tych leków. Natomiast dla pochodnych krótkodziałających w tym samym porównaniu wykazano statystycznie zwiększone ryzyko zachorowania.

W podsumowaniu autorzy badania wskazali jego ograniczenia - brak danych o: wpływie czynników genetycznych, ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe, wskaźniku masy ciała (Body Mass Index - BMI), paleniu tytoniu oraz wielkości wskaźnika nasilenia łuszczycy (Psoriasis Area Severity Index - PASI). Niemożliwe więc było określenie związku BDZ z ciężkością choroby. Jasno stwierdzili, że agoniści receptorów benzodiazepinowych mogą nieść ryzyko rozwoju łuszczycy, co powinno zwrócić uwagę klinicystów w trakcie wydawania zaleceń terapeutycznych. Konieczne są jednak dalsze badania w celu walidacji wykazanej korelacji.
 
Na podstawie:
 
Li I-Hsun i wsp.: Benzodiazepine receptor agonists and subsequent risk of psoriasis: A 5-year follow-up cohort study. JAAD 2019; 81 (6): 1433-1435.
 
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak