Mikroskopowe zapalenie jelita grubego u pacjentów z zapaleniem skórno-mięśniowym

Mikroskopowe zapalenie jelita grubego u pacjentów z zapaleniem skórno-mięśniowym

Zapalenie skórno-mięśniowe (dermatomyositis - DM) to idiopatyczna miopatia zapalna, w przebiegu której dochodzi do zajęcia mięśni szkieletowych i innych narządów, w tym skóry. Szacuje się, że częstość jego występowania wynosi ok. 5-11 przypadków/100000. Chorobę charakteryzują dwa szczyty zachorowań: w wieku młodzieńczym (5-15. r.ż.) i u osób dorosłych (40-60. r.ż.), częściej dotyczy ona płci żeńskiej. Etiopatogeneza DM pozostaje niejasna, sugeruje się udział czynników genetycznych, środowiskowych, immunologicznych. Główną obawą w przypadku rozpoznania choroby jest ryzyko nowotworzenia, określane na ok. 30%. Innym współtowarzyszącym zaburzeniem jest przewlekła biegunka, czyli utrzymująca się przez co najmniej 4 tygodnie i/lub dłużej.

W 7,5 do 15% przypadków biegunki przewlekłej przyczyną zaburzenia jest mikroskopowe zapalenie jelita grubego (microscopic colitis - MC), należące do tak zwanych idiopatycznych zapalnych chorób jelita grubego, występujące z częstością 0,8–5,2 przypadków/100 000 osób/rok. Do objawów choroby należy wodnista biegunka bez domieszek krwi lub śluzu, kolkowe bóle brzucha, nagłe parcie na stolec, nietrzymanie kału, stolce tłuszczowe, zmniejszenie masy ciała. W przypadku podejrzenia MC, przeprowadza się badanie kolonoskopowe, w trakcie którego pobierane wycinki z błony śluzowej jelita następnie wymagają oceny histologicznej.

Amerykańscy dermatolodzy postanowili zbadać, czy pomiędzy MC oraz DM istnieje związek. W tym celu przeprowadzili badanie kohortowe, które objęło 644 dorosłych pacjentów z rozpoznaniem zapalenia skórno-mięśniowego, w średnim wieku 49 lat. W celu dokonania dokładnej analizy statystycznej, uwzględniono postaci choroby: klasyczną oraz amiopatyczną, miano przeciwciał ANA, MSA oraz MAA. U 14 pacjentów wynik badania kolonoskopowego potwierdził obecność mikroskopowego zapalenia jelita grubego. Wykazano, że chorzy z współistniejącym MC są starsi, rasy białej i cierpią na postać amiopatyczną dermatomyositis. Dominowały kobiety, jednak bez statystycznie istotnej zależności. Ponadto nie stwierdzono znaczącej różnicy w mianie uwzględnionych przeciwciał. Początek MC i DM następował jednocześnie. Warto podkreślić, że u 6 pacjentów pod wpływem rozpoczętej terapii zapalenia skórno-mięśniowego, obserwowano znaczną poprawę kliniczną w zakresie dolegliwości gastrycznych, u 2 poprawa nastąpiła bez związku z podjętym leczeniem, natomiast u pozostałych 5 nie stwierdzono zmiany.

W podsumowaniu autorzy zwrócili uwagę na konieczność dalszych badań nad korelacją MC i DM, szczególnie z uwagi na pewne podobieństwa - współistniejące choroby autoimmunologiczne, wiek zachorowania, dominującą płeć i pochodzenie rasowe chorych. Co więcej, być może choroby te posiadają podobną zapalną etiologię lub istnieją te same czynniki sprzyjające ich rozwojowi. Niewątpliwie jednak każdy chory z dermatomyositis wymaga oceny pod kątem zaburzeń żołądkowo-jelitowych, szczególnie przewlekłej biegunki - wówczas specjalistycznej opieki gastroenterologicznej.
 
 
 
Na podstawie:
Pearson D. i wsp.: Relative risk of microscopic colitis in dermatomyositis. JAAD 2019; 81 (5): 1188-1190.
 
 
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak