Dostępnych jest wiele możliwości terapeutycznych MF. W przypadku fazy rumieniowo-tarczkowej zalecane jest stosowanie miejscowych glikokortykosteroidów, fototerapii, miejscowej radioterapii lub mechloretaminy (in. chlorometyny), będącej związkiem chemicznym z grupy iperytów azotowych o właściwościach cytostatycznych. Substancja ta jest stosowana w miejscowej terapii ziarniniaka grzybiastego od około sześćdziesięciu lat, a jej skuteczność w łagodzeniu zmian szacowana jest na 70 do 80%. Żel zawierający mechloretaminę w stężeniu 0,016% został zaaprobowany przez Agencję Żywności i Leków (Food and Drug Administration – FDA) w 2013 r.
Kim i wsp. opisali wstępne wyniki prospektywnego badania obserwacyjnego IV fazy z udziałem 298 chorych z rozpoznaniem MF. Wśród uczestników dominowali mężczyźni rasy kaukaskiej w wieku 62 lat. U 81% chorych określono stadium choroby, które u 78% mieściło się w granicach I/II. U 41% uczestników chlorometyna w formie żelu została wdrożona na 3 miesiące przed włączeniem do badania i średni okres jej stosowania wynosił 24 miesiące. Natomiast pozostali pacjenci aplikowali mechloretaminę przez 32 miesiące. Trzy czwarte chorych nakładało żel jednokrotnie w ciągu dnia, jednakże dawkowanie w trakcie badania ulegało zmianom aż u 63% chorych, co wynikało z decyzji lekarzy prowadzących (26%), uzyskania pełnej remisji (7%) oraz wystąpienia działań niepożądanych (20%), głównie kontaktowego zapalenia skóry, miejscowego podrażnienia, świądu, plam rumieniowych. Wśród badanych, 48% stosowało leczenie dodatkowe, głównie miejscowe glikokortykosteroidy (24%), fototerapię (12%) lub retinoidy systemowe (10%). Warto zaznaczyć, że w przeprowadzonych w przeszłości badaniach klinicznych, w których pacjenci otrzymywali mechloretaminę, odnotowano wyższy wskaźnik występowania działań niepożądanych.
W podsumowaniu podkreślono możliwość stosowania żelu zawierającego mechloretaminę w przypadku ziarniniaka grzybiastego o niewielkim zaawansowaniu zmian. Substancję tę uznano za bezpieczną i dobrze tolerowaną. Autorzy zwrócili uwagę na dynamikę choroby przekładającej się na konieczność zmiany dawkowania leczenia.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Kim E.J., Geskin L., Guitart J. i wsp.: Real-world experience with mechlorethamine gel in patients with mycosis fungoides-cutaneous lymphoma: Preliminary findings from a prospective observational study. J Am Acad Dermatol 2020; 83(3): 928-930.
Fot. Pixabay
Fot. Pixabay
