Hrin i wsp. opisali wyniki retrospektywnego badania z udziałem 26 pacjentów z uogólniona postacią GA, u których oceniono bezpieczeństwo i skuteczność dapsonu. W tym celu dokonano analizy dokumentacji medycznej chorych, otrzymujących dapson w postaci doustnej w latach 2010-2020. Co istotne, wykluczono pacjentów bez histopatologicznego potwierdzenia choroby przed wdrożeniem leczenia oraz tych, u których nie udało się przeprowadzić pełnej obserwacji po leczeniu. Uzyskane wyniki sklasyfikowano jako: całkowite ustąpienie objawów, częściowa odpowiedź (mniejsza liczba, spłaszczenie lub zanik zmian) lub brak poprawy. Grupę badaną stanowiły głównie kobiety rasy kaukaskiej o średniej wieku 64 lat. Wykwity chorobowe najczęściej miały charakter blaszkowaty i były zlokalizowane na kończynach dolnych (88%), górnych (81%), tułowiu (65%) i szyi (8%). U 12 pacjentów odnotowano obecność towarzyszących zmianom chorobowym dolegliwości świądowych, u 4 – bólu o charakterze pieczenia. Średni czas trwania choroby u pacjentów wynosił 5,6 roku, zanim rozpoczęto stosowanie dapsonu w średniej dawce dobowej 100 mg (25-200 mg) przez średni okres 9,8 miesiąca. Wykazano, że u 14 z 26 (54%) pacjentów nastąpiła poprawa, a początkowe odpowiedzi obserwowano w ciągu średnio 2,3 miesiąca. Jednakże remisja zmian chorobowych nie zawsze miała charakter stały, a po przerwaniu leczenia u 8 pacjentów stwierdzono zaostrzenie choroby. Pacjenci, u których nastąpiła poprawa, stosowali dapson przez dłuższy czas w porównaniu z tymi, u których nie nastąpiła poprawa, a najczęstszą przyczyną przerwania leczenia u osób, które nie odpowiedziały na leczenie był brak skuteczności. Co ciekawe, 65% pacjentów stosowało dapson w monoterapii, w tym u 46% z nich uzyskano odpowiedź na leczenie. Najczęstszymi lekami stosowanymi jednocześnie z dapsonem były miejscowe glikokortykosteroidy, takie jak betametazon, klobetazol i triamcynolon. Dapson u większości pacjentów był dobrze tolerowany – jedynie u 2 pacjentów występowały nudności, a u 8 subkliniczna mielosupresja (po upływie najczęściej roku od momentu rozpoczęcia leczenia), co przekładało się na przerwanie leczenia.
W podsumowaniu badacze podkreślili, że zastosowanie dapsonu u niektórych pacjentów z uogólnioną odmianą GA może być skuteczne, jednakże konieczne są dalsze badania uwzględniające większe kohorty badanych, aby potwierdzić to zjawisko oraz ustalić bilans korzyści i powikłań, które mogą pojawiać się u chorych w trakcie terapii.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie: Hrin M.L., Bashyam A.M., Feldman S.R., Huang W.W.: Oral dapsone for the treatment of generalized granuloma annulare: A retrospective case series. J Am Acad Dermatol 2022; 86 (4): 911-914. doi: 10.1016/j.jaad.2021.03.045. Epub 2021 Mar 20. PMID: 33753254.
Fot. Pixabay
