Tofacytynib (Xeljanz®) jest lekiem immunosupresyjnym, który jest zarejestrowany w USA od 2012 r. w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów (co ciekawe, w Europie leku nie dopuszczono do obrotu z powodu zastrzeżeń związanych z jego profilem bezpieczeństwa). Na łamach portalu dermatologia-praktyczna.pl wspominano już o jego potencjalnym zastosowaniu w terapii bielactwa i łysienia plackowatego. Trwają badania kliniczne nad wykorzystaniem tofacytynibu w innych postaciach zapalenia stawów (ZS): młodzieńczym idiopatycznym ZS, łuszczycowym ZS, zesztywniającym ZS kręgosłupa, a także toczniu rumieniowatym układowym, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego i łuszczycy plackowatej.
W najnowszym numerze Journal of American Academy of Dermatology (JAAD) opublikowano podsumowanie skuteczności tofacytynibu w leczeniu łuszczycy plackowatej na podstawie wyników 3 randomizowanych badań 3. fazy (w tym jednego z otwartym, przedłużonym okresem leczenia). Badania objęły łącznie 1861 pacjentów, których randomizowano w stosunku 2:2:1 do grup otrzymujących odpowiednio tofacytynib 5 mg 2 x dz., tofacytynib 10 mg 2 x dz. oraz placebo 2 x dz. W tygodniu 16 pacjenci z grupy placebo otrzymywali tofacytynib.
W tygodniu 28. u pacjentów otrzymujących tofacytynib 5 i 10 mg poprawę PASI rzędu 75% i większą obserwowano odpowiednio u 55,6% i 68,8% chorych, zaś 54,7% i 68,8% pacjentów osiągnęło nasilenie choroby prawie bez zmian skórnych lub bez zmian skórnych na podstawie skali Physician Global Assessment. Podczas 24-miesięcznej terapii skuteczność utrzymywała się u większości chorych. Poważne zdarzenia niepożądane, które skutkowały odstawieniem leku, obserwowano u poniżej 11% pacjentów w czasie 33-miesięcznej ekspozycji na tofacytynib.
Podsumowując, tofacytynib jest skutecznym lekiem w łuszczycy plackowatej, a dawkowanie 10 mg 2 x dz. wykazuje wyższą efektywność w zwalczaniu zmian skórnych. W trakcie badań nie obserwowano żadnych niespodziewanych działań niepożądanych. Dodatkową zaletą jest stosowanie doustne, które jest szczególnie pożądane u pacjentów nietolerujących iniekcji.
Źródła:
http://www.jaad.org/
www.fda.gov
www.clinicaltrials.gov
Lek. Michał Adamczyk
Klinika Dermatologii, Wenerologii i Dermatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Lek. Michał Adamczyk
Klinika Dermatologii, Wenerologii i Dermatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
