Wśród dominujących czynników ryzyka wystąpienia alergii należą: astma, ciężkie atopowe zapalenie skóry u dziecka stwierdzone obecnie lub w przeszłości oraz dodatni wywiad rodzinny w kierunku chorób alergicznych, zwłaszcza alergii pokarmowych. Poza tym, im dziecko jest młodsze, tym prawdopodobieństwo, że pojawią się u niego objawy uczulenia na dany pokarm, ocenia się na większe.
Częstość alergii pokarmowej globalnie szacuje się na 3% wśród osób dorosłych i około 6% wśród dzieci, jednak wartości te wciąż rosną. Pokarmami alergizującymi, to znaczy odpowiedzialnymi za wystąpienie reakcji, aż w 90% są: jaja, mleko krowie, orzechy, owoce morze, soja i gluten.
Powszechnie znanym faktem jest, że reakcje te wpływają negatywnie nie tylko na stan zdrowia i jakość życia młodych pacjentów, ale także rodzinny budżet. W badaniu przeprowadzonym wśród 206 uczestników (103 matki wraz ze swoimi 103 dziećmi z mediowaną IgE alergią pokarmową, zdiagnozowaną przez immunologów), poszukiwano zależności pomiędzy dotyczącymi matek czynnikami, takimi jak: zaburzenia psychologiczne (depresja lub lęk u matki), finansowe (rodzinny budżet), jakość relacji społecznych (z przyjaciółmi, rodziną i partnerami), zaburzenia snu oraz wykazywanie potrzeby opieki zdrowotnej nad dziećmi. Na podstawie ankiet uzupełnianych przez kobiety, a także ich oceny według dostępnych skal depresji, lęku, otrzymywanego wsparcia społecznego oraz stopnia nasilenia objawów alergii u małych pacjentów, uzyskano wyniki. Stwierdzono znaczną zależność pomiędzy nasileniem symptomów skórnych i gastrycznych u dzieci oraz współistnieniem takich czynników matczynych jak: występowanie depresji, lęku, podwyższonego poziomu irytacji, niskiego budżetu, zakłóconych relacji społecznych oraz zaburzeń snu, które generując stres, znacznie pogarszają opiekę nad dziećmi. Badania te stanowią dowód, że podejście do alergii pokarmowej u dzieci powinno być złożone i multidyscyplinarne, tj. musi obejmować także szeroko rozumiane życie rodzinne.
Paulina Szczepanik-Kułak
Źródło: Cortes A., Castillo A., Sciaraffia A.: Food allergy: Children's symptom levels are associated with mothers' psycho-socio-economic variables. J of Psychosom Res; 105: 80–91.
