Zaburzenie równowagi pomiędzy limfocytami Th1 i Th2 wiąże się z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego. Od dawna wiadomo, że komórki Langerhansa pełnią ważna rolę w patogenezie wielu chorób skóry (np. u osób z atopowym zapaleniem skóry stwierdza się zwiększoną ilość tych komórek w naskórku – skóra nadmiernie aktywna immunologicznie).
Aktywowane LC wykazują zdolność do produkcji cytokin, takich jak czynnik martwicy nowotworów α (tumour necrosis factor – TNF‐α) oraz IL-23, co skutkuje kierunkowaniem naiwnych limfocytów T w limfocyty T pomocnicze Th17 i późniejsze wytwarzanie przez nie IL-17. Stanowi to jeden z najważniejszych elementów w przebiegu łuszczycowego procesu chorobowego. Leczenie biologiczne z wykorzystaniem ustekinumabu, czyli monoklonalnego przeciwciała ukierunkowanego na podjednostkę p40 interleukin IL-12 i IL-23, pozwala na przywrócenie prawidłowej funkcji komórek Langerhansa i złagodzenie zmian skórnych, co bezpośrednio wskazuje na kluczową rolę LC w rozwoju łuszczycy.
W artykule po raz kolejny zwrócono uwagę (w oparciu o eksperymenty in vitro), że migracja komórek Langerhansa w początkowym etapie łuszczycy jest uzależniona od stymulacji keratynocytów przez IL-17 i blokada tejże cytokiny pozwala odwrócić to zjawisko. Podkreślono również, że antygenami, które mogą być zaprezentowane przez tytułowe komórki układu SALT i rozpocząć odpowiedź zapalną w naskórku są m.in. dimery LL-37 (syntetyzowane przez keratynocyty zakażonej skóry aktywne peptydy o właściwościach bakteriobójczych). Antygenami są również: DNA gospodarza i ADAMST5 (cząsteczka eksponowana na melanocytach, o potwierdzonym działaniu aktywującym limfocyty T w łuszczycy, należąca do rodziny transbłonowych białek powierzchni komórkowej, które wykazują zarówno działania adhezyjne, jak i proteolityczne). Niewykluczone, że wiele innych autoantygenów odpowiada za stymulację specyficznej kaskady odpornościowej, co skutkuje typowym dla łuszczycy obrazem klinicznym.
Z cytowanego artykułu dość jasno wynika, że potrzebne są dalsze badania nad biologią komórek Langerhansa i prezentowanymi przez nie antygenami, co z pewnością przyczyniłoby się do lepszego zrozumienia istoty choroby i poprawiłoby skuteczność leczenia.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Kirby B.: Langerhans cells in psoriasis: getting to the core of the disease. Br J Dermatol 2018; 178: 1240-1240.
