W diagnostyce różnicowej istotne jest to, że w przebiegu choroby obserwuje się zmiany w obrębie skóry powiek i czerwieni wargowej, nie dochodzi jednak do zajęcia śluzówek. Stan ogólny także ulega pogorszeniu, co wynika z podwyższonej temperatury ciała, dolegliwości bólowych i obniżenia nastroju. Szybko postawiona diagnoza (obraz kliniczny, badanie histopatologiczne wycinka ze skóry oraz hodowla mikrobiologiczna materiału) i podjęcie odpowiedniego leczenia (antybiotykoterapia) mogą zahamować rozwój choroby, która wówczas – pomimo groźnych manifestacji klinicznych – przebiega w formie dość łagodnego kilkudniowego epizodu.
Amerykańscy badacze z Chicago w swojej pracy zajęli się zagadnieniem epidemiologii SSSS rozpoznawanego u osób dorosłych, o którym wciąż niewiele wiadomo. Na podstawie danych zgromadzonych w latach 2008-2012 określono roczną częstość występowania choroby na 0,98 przypadków/milion (zakres 0,94-1,02), która dla porównania u dzieci dla tego samego przedziału czasowego wynosiła 7,67 przypadków/milion. Określono, że u pacjentów dorosłych ryzyko wystąpienia choroby rośnie wraz z wiekiem, osiągając największe wartości u osób ponad 80-letnich (3,91 przypadków/milion), ponadto w kolejnych latach stale odnotowywano wyższe wskaźniki zapadalności. Co ciekawe, z analizy danych wynikało, że choroba Rittera częściej dotyczy osób rasy czarnej, z niższym dochodami, bez ubezpieczenia, z licznymi chorobami współtowarzyszącymi, zamieszkujących stany środkowo-wschodnie, hospitalizowanych w szpitalach małych, położonych poza granicami dużych miast. Nie wykazano zależności pomiędzy zachorowaniami oraz porą roku oraz nie udowodniono zwiększonej śmiertelności u osób z rozpoznaniem SSSS. Do najczęściej występujących chorób współistniejących zaliczono: zakażenia skóry, niewydolność nerek, cukrzycę, sepsę, uzależnienie od substancji psychoaktywnych, nowotwory złośliwe, zapalenie płuc oraz infekcje grzybicze. Potwierdziło to znane doniesienia, w których SSSS diagnozowany był u osób z nieprawidłową funkcją nerek, procesami rozrostowymi oraz niewydolnymi mechanizmami odpornościowymi.
W podsumowaniu swojej ciekawej pracy autorzy wnioskowali, że gronkowcowy zespół oparzonej skóry charakteryzuje rosnąca zapadalność wśród osób dorosłych. Celowe więc wydaje się uwzględnienie tego rozpoznania w diagnostyce różnicowej skórnych zmian rumieniowo-złuszczających w tej grupie wiekowej.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Staiman A. i wsp.: Epidemiology of staphylococcal scalded skin syndrome in US adults. JAAD; 79: 774-776.