Dlaczego pacjenci z trądzikiem odwróconym rezygnują z doustnej terapii łączonej klindamycyną i rifampicyną?

Dlaczego pacjenci z trądzikiem odwróconym rezygnują z doustnej terapii łączonej klindamycyną i rifampicyną?
Trądzik odwrócony (hidradenitis suppurativa - HS) to przewlekła choroba o nieustalonej w pełni etiologii. W jego przebiegu dochodzi do rozwoju zmian zapalnych (ropnie, przetoki), a w późniejszym etapie także do powstania blizn i deformacji tkanek. Lokalizują się one typowo w obrębie fałdów i zgięć skóry oraz w dołach pachowych, pachwinach, pośladkach i w okolicach anogenitalnych.
Do oceny nasilenia objawów choroby wykorzystuje się skalę Hurleya, która zawiera trzy stopnie. Leczenie choroby polega na stosowaniu leków miejscowych, ogólnych oraz metod chirurgicznych. Przełomem w leczeniu średnich i ciężkich postaci HS było wprowadzenie terapii łączonej antybiotykami - klindamycyną w dawce dobowej 600 mg oraz rifampicyną w dawce 600 mg na dobę, które pacjenci mają stosować przez 10 tygodni.
 
Dostępne doniesienia naukowe wskazują, że odsetek pacjentów odstawiających te leki utrzymuje się w granicach od 9,1% do 28,6% (średnio 16,3%), natomiast wskaźnik częstości działań niepożądanych wynosi ok. 22%. Najczęstsze dolegliwości, które zgłaszają chorzy to: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zmiany skórne, zapalenie pochwy, niespecyficzne dolegliwości bólowe i bóle stawów.
 
Celem hiszpańskich badaczy było poznanie przyczyn niepowodzeń terapeutycznych. W obserwacyjnym, retrospektywnym badaniu przeprowadzonym na terenie wielu ośrodków specjalistycznych podjęto próbę określenia częstości występowania działań niepożądanych w trakcie stosowania terapii skojarzonej przez chorych z rozpoznaniem HS. Grupę badawczą stanowiło 509 pacjentów z 14 hiszpańskich szpitali; spośród nich aż 135 (26,5%) przerwało leczenie. Nie odnotowano różnic pomiędzy kobietami i mężczyznami, natomiast starszy wiek wiązał się z wyższą częstością rezygnacji z terapii, podobnie jak palenie papierosów w wywiadzie. Ponadto u 145 pacjentów (28,5%) stwierdzono występowanie łącznie 182 działań niepożądanych. Dominowały dolegliwości żołądkowo-jelitowe (21,2%), następnie niespecyficzne dolegliwości bólowe (3,7%) oraz infekcje wywołane przez Candida albicans dotyczące skóry oraz błon śluzowych.
 
W podsumowaniu autorzy podkreślili, że ich praca to obecnie analiza największej grupy pacjentów z rozpoznaniem HS, stosujących leczenie łączone antybiotykami - rifampicyną i klindamycyną. Stwierdzono, że znaczne prawdopodobieństwo rezygnacji z terapii występuje u pacjentów po 50. roku życia oraz palaczy tytoniu. Najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi były zaburzenia żołądkowe, co powinno skłaniać lekarzy prowadzących do włączania probiotyków.  
 
 
 
 
Na podstawie:
Schneller-Pavelescu L. i wsp.: Interruption of oral clindamycin plus rifampicin therapy in patients with hidradenitis suppurativa: An observational study to assess prevalence and causes. J Am Acad Dermatol 2019; 80 (5): 1455-1457.
 
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak