Guselkumab - lek biologiczny w terapii trądziku odwróconego
Trądzik odwrócony (hidradenitis suppurativa - HS) jest zapalną chorobą skóry, związaną z tworzeniem ropni, przetok oraz blizn, najczęściej w obrębie okolic wyprzeniowych. Wiąże się ze znacznym obniżeniem jakości życia. Etiologia choroby nie została w pełni poznana. Jedynym dostępnym w terapii HS lekiem biologicznym, zaaprobowanym przez amerykańską organizację FDA (Food and Drug Administration), jest adalimumab, przeciwciało przeciwko czynnikowi martwicy nowotworów (tumor necrosis factor - TNF). Z uwagi na podejrzewany udział limfocytów Th17 w patogenezie choroby i wytwarzanej przez nie interleukiny 23 (IL-23), podejmowano próby zastosowania ustekinumabu u chorych z HS, uzyskując poprawę kliniczną.
Amerykańscy naukowcy z ośrodka klinicznego w Bostonie podjęli się retrospektywnego badania, do którego włączono 8 chorych z rozpoznaniem umiarkowanej lub ciężkiej postaci trądziku odwróconego. Pacjenci otrzymywali guselkumab, przeciwciało przeciwko IL-23, w dawce 100 mg podskórnie, odpowiednio w tygodniach: 0, 4, następnie co 8 tygodni. Wśród grupy badawczej, u 4 chorych współwystępowała łuszczyca, dodatkowo u jednego choroba ta rozwinęła się po rozpoczęciu terapii z zastosowaniem przeciwciał anty-IL-17. Średnia wieku pacjentów wynosiła 32 lata, natomiast średnia masa ciała to 98 kg. Stosunek objętych badaniem mężczyzn do kobiet wynosił 5:4. U połowy pacjentów stwierdzono III stopień nasilenia zmian chorobowych, według klasyfikacji Hurley, u reszty II stopień. Siedmiu chorych w przeszłości otrzymywało leki biologiczne: 5 - adalimumab, 4 - sekukinumab, 2 - iksekizumab, 1 - ustekinumab. Ponadto 5 było leczonych doustnymi antybiotykami, 2 izotretynoiną. 38% uczestników badania, w trakcie otrzymywania guselkumabu, równocześnie kontynuowało antybiotykoterapię.
Po zakończonej kuracji guselkumabem, u 5 pacjentów obserwowano poprawę zmian chorobowych, u jednego nie odnotowano wpływu leku na przebieg choroby. U 3 pozostałych pacjentów, po początkowej poprawie klinicznej, w trakcie kontroli mającej miejsce po 2 i 4 miesiącach, nie stwierdzono dalszej remisji. Wszyscy chorzy wykazywali dobrą tolerancję leku.
W świetle przeprowadzonych badań wydaje się, że guselkumab może wykazywać skuteczność terapeutyczną u chorych, którzy nie odpowiedzieli na zastosowane dotąd leczenie biologiczne. Ponadto wykazano, że poprawa kliniczna dotyczyła także pacjentów nieotrzymujących równocześnie antybiotyków doustnych. Z uwagi na brak skuteczności leku po pierwszych 2-4 miesiącach kuracji, istotne wydaje się wydłużenie okresu jego stosowania. Należy podkreślić fakt, że dawki guselkumabu wynosiły tyle samo, co w przypadku leczenia łuszczycy. Być może inny sposób dawkowania leku wiązałby się z uzyskaniem szybszej lub większej remisji zmian chorobowych.
Autorzy publikacji przyznali, że do ograniczeń ich badania należał jego charakter retrospektywny, a także niewielka grupa badawcza oraz brak zastosowania wystandaryzowanych wskaźników do oceny poprawy klinicznej. Ich zdaniem guselkumab i inne przeciwciała skierowane przeciwko interleukinie 23 stanowią nową opcję terapeutyczną dla pacjentów z rozpoznaniem trądziku odwróconego, która wymaga dalszych badań, celem ustalenia optymalnego schematu dawkowania preparatu i oceny skuteczności.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Casseres R.G. i wsp.: Guselkumab in the treatment of hidradenitis suppurativa: A retrospective chart review. J Am Acad Dermatol 2019; 81 (1): 265-267.