Wiadomo, że pomiędzy rozwojem BP oraz chorobami neurologicznymi istnieje związek. Ponadto dostępne są doniesienia, wskazujące na udział niektórych leków, takich jak inhibitory dipeptydylopeptydazy 4, stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2, a także neuroleptyki, antagoniści aldosteronu lub diuretyki pętlowe.
Fińscy naukowcy z Uniwersytetu w Oulu postanowili ustalić, czy u pacjentów otrzymujących leki neurologiczne lub psychiatryczne występuje zwiększone ryzyko zachorowania na pemfigoid pęcherzowy. W tym celu przeszukano bazę danych Finnish Care Register for Health Care pod kątem pacjentów z diagnozą BP postawioną w latach 1997-2013. Wyniki wyszukiwania wskazały 3397 chorych. Następnie do każdego pacjenta z pemfigoidem pęcherzowym dokonano losowego przyporządkowania łącznie 12941 pacjentów z rakiem podstawnokomórkowym (w stosunku 1:4) wybranych spośród 66138 ogółu chorych z diagnozą BCC. Przyporządkowanie to odbyło się z uwzględnieniem wieku, płci pacjentów oraz roku, w którym rozpoznano u nich chorobę.
Do oceny związku pomiędzy częstością występowania pemfigoidu pęcherzowego oraz stosowaniem leków psychiatrycznych lub neurologicznych w ciągu ostatnich 2 lat posłużono się analizą statystyczną. Wykazano, że do leków, które w sposób szczególny zwiększały ryzyko BP należały: perycjazyna, melperon, haloperidol, biperiden oraz risperidon. Uwzględniając budowę chemiczną leków, wszystkie pochodne butyrofenonu, a także stosowane w leczeniu demencji preparaty antycholinesterazowe, wiązały się za znaczącym wzrostem zachorowalności na pemfigoid pęcherzowy. Według analizy, również hydroksyzyna do tego prowadziła. Jednak autorzy zwrócili uwagę, że jej zastosowanie mogło wynikać z działania przeciwświądowego, pożądanego na początku rozwoju zmian pęcherzowych. Leki te, w porównaniu z grupą kontrolną, były częściej stosowane przez chorych z BP. Stwierdzono, że średni czas od zakupu wyżej wymienionych leków do momentu rozpoznania BP był długi i przekraczał 1 rok, z wyjątkiem hydroksyzyny, dla której wynosił 263 dni.
W podsumowaniu autorzy artykułu podkreślili, że wyniki ich badań wskazują na potencjalne ryzyko zachorowania na pemfigoid pęcherzowy w trakcie stosowania niektórych leków wpływających na układ nerwowy. Jednakże nie pozwalają na określenie, czy choroby psychiatryczne lub neurologiczne należą do współtowarzyszących BP. Dlatego konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań, które w sposób dokładniejszy pozwolą ocenić ten związek.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Varpuluoma O. i wsp.: Drugs used for neurologic and psychiatric conditions increase the risk for bullous pemphigoid: A case – control study. J Am Acad Dermatol 2019; 81 (1): 250-253.
Źródło ikony wpisu: rozdz.: Agnieszka Żebrowska, Autoimmunologiczne choroby pęcherzowe, [w:] Zmiany skórne w chorobach ogólnoustrojowych, pod red. Andrzeja Kaszuby, t. II, Wyd. Czelej, Lublin 2018, s. 346.
Źródło ikony wpisu: rozdz.: Agnieszka Żebrowska, Autoimmunologiczne choroby pęcherzowe, [w:] Zmiany skórne w chorobach ogólnoustrojowych, pod red. Andrzeja Kaszuby, t. II, Wyd. Czelej, Lublin 2018, s. 346.
