Wciąż jednak nie określono dokładnie zależności pomiędzy czasem rozpoczęcia leczenia i pojawieniem się wykwitów chorobowych. Badacze amerykańscy z Uniwersytetu w Massachusetts postanowili zająć się tym zagadnieniem. Do badania początkowo włączono 69 osób K/M, które w latach 2010-2017 w Center for Transgender Medicine and Surgery at Boston Medical Center in Boston otrzymywały testosteron. Ostatecznie po uwzględnieniu kryteriów wykluczenia, takich jak wiek poniżej 18 r.ż., stosowanie testosteronu przez krócej niż 2 lata, niepełna dokumentacja medyczna oraz zmiany trądzikowe obecne przed leczeniem, grupa badawcza liczyła 55 osób. W celu analizy statystycznej określono związek występowania trądziku z wiekiem, wzrostem i masą ciała (wskaźnik BMI) pacjentów, ich pochodzeniem, stężeniem testosteronu w surowicy, wartością ciśnienia tętniczego oraz nadużywaniem alkoholu lub wyrobów tytoniowych.
Wykazano, że trądzik rozwinął się u 9% osób K/M po 3 miesiącach leczenia testosteronem, u 18% po 6 miesiącach. Po upływie 2 lat zmiany trądzikowe dotyczyły 38% pacjentów. Stwierdzono, że dermatoza znacząco koreluje z wyższym stężeniem testosteronu, przekraczającym wartość 630 ng/dL, podwyższoną wartością indeksu BMI, a także z nadużywaniem wyrobów tytoniowych (odpowiednio: P < 0,02, P = 0,01, P < 0,05).
Testosteron, podstawowy męski steroidowy hormon płciowy, wywiera działanie anaboliczne. U pacjentów w procesie zmiany płci może wywoływać efekt pełnej wirylizacji lub jedynie supresji żeńskich wtórnych cech płciowych, a nasilenie i moment wystąpienia tych zjawisk pozostają zmienne, według niektórych doniesień, w zależności od dawki leku. Autorzy publikacji wskazali, że u osób K/M, u których dochodzi do pojawiania się zmian trądzikowych w trakcie otrzymywania testosteronu, powinna istnieć możliwość indywidualnego dostosowania leczenia, uwzględniającego dawkowanie preparatów oraz obecność czynników ryzyka rozwoju trądziku.
Na podstawie:
Park Jason A. i wsp.: Risk factors for acne development in the first 2 years after initiating masculinizing testosterone therapy among transgender men. J Am Acad Dermatol 2019; 81 (2): 617-618.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
