Na stronie Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego opublikowano Wskazówki i informacje dla pacjentów chorujących na atopowe zapalenie skóry oraz lekarzy leczących pacjentów z atopowym zapaleniem skóry w czasie pandemii COVID-19. Tekst został opracowany przez dr hab. Magdalenę Trzeciak z Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Informacje dla lekarzy leczących pacjentów z AZS w trakcie pandemii COVID-19:
- Wszyscy lekarze leczący pacjentów z AZS powinni pozostawać czujni i postępować zgodnie z aktualnymi wytycznymi lokalnych i centralnych organów władz ochrony zdrowia, lokalnego szpitala/poradni i wytycznymi WHO [3].
- Rzetelnie edukować pacjentów on-line.
- Udzielać teleporad lub w sytuacjach rozpatrywanych indywidualnie udzielać porad w formie tradycyjnej, postępując w zgodzie z zalecanymi procedurami i aktualnymi wytycznymi władz ochrony zdrowia, szpitala oraz WHO.
- Stosować leczenie podstawowe i miejscowe przeciwzapalne [1,2].
- Pacjenci z ciężką postacią AZS powinni być leczeni w wysoko wyspecjalizowanych ośrodkach [4].
Leczenie immunosupresyjne:
- Sugeruje się, aby pacjenci z AZS ze zdiagnozowanym zakażeniem COVID-19 poddani byli interdyscyplinarnej ocenie ryzyka przed podjęciem decyzji co do dalszego stosowania lub wstrzymania leczenie ogólnoustrojowego immunosupresyjnego zgodnie z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi aktywnych infekcji i ogólnoustrojowej terapii immunosupresyjnej [3].
- Niektóre leki ogólnoustrojowe stosowane w leczeniu AZS wpływają na choroby współistniejące. Nagłe zakończenie schematu leczenia ogólnoustrojowego, które kontrolowało chorobę podstawową i współistniejące może prowadzić do ich zaostrzenia [3].
- Jeśli konieczne jest wstrzymanie leczenia ogólnoustrojowego immunosupresyjnego AZS, pacjentom należy zapewnić wystarczającą terapię miejscową do leczenia AZS oraz monitorować i leczyć chorobywspółistniejące [1,3].
- Ciężka i nieleczona postać AZS jest czynnikiem ryzyka rozsianego zakażenia wirusem Herpes [5]. Jednak wiele konwencjonalnych ogólnoustrojowych leków immunosupresyjnych, jak np. cyklosporyna może wpływać na mechanizmy obronne organizmu ludzkiego. Obecnie nie wiemy, w jaki sposób wirus SARS-CoV-2 wpływa na pacjentów z AZS, a szczególnie tych poddawanych terapii immunosupresyjnej [3].
Leki immunomodulujące:
- Uważa się, że leczenie selektywnie hamujące zapalenie typu 2, jak dupilumab nie zwiększa ryzyka infekcji wirusowych i dlatego może być preferowane względem konwencjonalnych ogólnoustrojowych leków immunosupresyjnych, takich jak cyklosporyna, w sytuacji pandemii COVID-19. Ta teoretyczna zaleta nie jest jednak poparta solidnymi danymi klinicznymi [3].
Piśmiennictwo:
- Nowicki RJ, Trzeciak M, Kaczmarski M i inni. Atopowe zapalenie skóry. Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne PTD, PTA, PTP oraz PTMR. Część I. Profilaktyka, leczenie miejscowe i fototerapia. Postepy Dermatologii I Alergologii 2020, 37(1):1-10.
- Nowicki RJ, Trzeciak M, Kaczmarski M i inni. Atopowe zapalenie skóry. Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne PTD, PTA, PTP oraz PTMR. Część II. Leczenie ogólne oraz nowe metody terapeutyczne. Przegla̧d dermatologiczny 2019, 106(5):475-485
- Wollenberg A, Flohr C, Simon D et al. European Task Force on Atopic Dermatitis (ETFAD) statement on severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-Cov-2)-infection and atopic dermatitis. J Eur Acad Dermatol Venerol 2020; doi:10.1111/ jdv.16411. Epub 29 March 2020.
- Vestergaard C, Thyssen JP, Barbarot S et al. Quality of care in atopic dermatitis - a position statement by the European Task Force on Atopic Dermatitis (ETFAD). J Eur Acad Dermatol Venereol. 2020 Mar; 34: e136-e138. doi: 10.1111/jdv.16092.
- Seegräber M, Worm M, Werfel T, et al. Recurrent eczema herpeticum - a retrospective European multicenter study evaluating the clinical characteristics of eczema herpeticum cases in atopic dermatitis patients. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2019 Nov 16. doi: 10.1111/jdv.16090.
Źródło: Polskie Towarzystwo Dermatologiczne (https://ptderm.pl)
Źródło ikony wpisu: https://pixabay.com
