Nofal i wsp. przeprowadzili badanie, do którego włączono 64 dorosłych pacjentów z mnogimi, opornymi na dotychczas stosowane leczenie brodawkami wirusowymi okolicy anogenitalnej. Termin „oporne na leczenie” oznaczał obecność wykwitów przez co najmniej 2 lata i brak skuteczności przynajmniej dwóch różnych metod terapii. Uczestników podzielono na dwie grupy, w jednej (n = 32) bezpośrednio do zmiany podawano tuberkulinę, w drugiej (n = 32) antygeny Candida. Sesje terapeutyczne powtarzano co tydzień, aż do momentu ustąpienia zmiany, maksymalnie 5 razy. 57 chorych zakończyło badanie. Pełna remisja zmian dotyczyła 9 pacjentów (32,1%) z grupy pierwszej i 12 z grupy drugiej (41,3%), bez różnicy statystycznej. Działania niepożądane miały charakter łagodny i przejściowy, nie zaobserwowano nawrotu zmian w trakcie 6-miesięcznego okresu obserwacyjnego. Autorzy zwrócili uwagę na ograniczenia badania, do których zaliczyli niewielką liczbę uczestników, brak grupy kontrolnej oraz brak typowania wirusów HPV. W podsumowaniu podkreślili, że immunoterapia doogniskowa zarówno z użyciem tuberkuliny, jak i antygenów Candida stanowi obiecującą, alternatywną opcję terapii opornych na dotychczas stosowane leczenie brodawek wirusowych okolicy narządów płciowych.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Nofal A., Soliman M., Hamdy F., Alakad R.: Intralesional Candida antigen versus intralesional tuberculin in the treatment of recalcitrant genital warts: A comparative study. J Am Acad Dermatol 2020; 82(6): 1512‐1514.
Fot. Pixabay
