Postępowaniem z wyboru w przypadku raka kolczystokomórkowego (squamous cell carcinoma – SCC) jest wycięcie zmiany z odpowiednim marginesem tkanek zdrowych lub chirurgia mikrograficzna Mohsa. Podkreśla się, że wycięcie SCC w niektórych lokalizacjach uznawanych za trudno dostępne, może być problematyczne i wiązać się z rozwojem komplikacji. Wydaje się, że podawany doogniskowo 5-fluorouracyl (5-FU) stanowi obiecującą opcję terapii w przypadku pacjentów, u których standardowe leczenie chirurgiczne jest przeciwwskazane lub niemożliwe.
Maxfield i wsp. opisali wyniki retrospektywnego badania kohortowego z udziałem 148 pacjentów (93 mężczyzn, 55 kobiet), u których na podstawie wyników badania histopatologicznego stwierdzono obecność 172 ognisk SCC, najczęściej zlokalizowanych w obrębie kończyny dolnej (37%). Śródskórne podanie 5-FU o stężeniu 50 mg/ml o objętości od 0,2 do 2 ml poprzedzało znieczulenie miejscowe 1% lignokainą. Wizyta kontrolna odbywała się miesiąc po zabiegu. Wyniki obserwacji wskazały, że aż 158 zmian (92%) uległo remisji, przy czym 24% wymagało co najmniej jednego powtórnego leczenia. Pozostałe zmiany, niewykazujące podatności na 5-FU, w większości poddano resekcji chirurgicznej. Działania niepożądane terapii 5-FU dotyczyły 5 chorych i miały charakter miejscowy, natomiast u jednego pacjenta wystąpił ból i zawroty głowy oraz nudności.
W podsumowaniu badacze podkreślili niezwykle obiecujące wyniki swojej pracy i zauważyli, że terapia 5-FU powinna być rozważana u pacjentów w zależności od kwalifikowalności do zabiegu, lokalizacji anatomicznej nowotworu i jego wielkości, oraz preferencji chorych.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Maxfield L, Shah M, Schwartz C, Tanner LS, Appel J. Intralesional 5-fluorouracil for the treatment of squamous cell carcinomas. J Am Acad Dermatol. 2021; 84(6): 1696-1697.
Fot. Pixaby