Trądzik odwrócony (hidradenitis suppurativa – HS) jest uznawany za potencjalnie ciężką chorobę zapalną o przewlekłym charakterze i nie do końca poznanej etiologii. Zmiany najczęściej zlokalizowane są w okolicy fałdów skóry i manifestują się w postaci zapalnych guzków i guzów, ustępujących z formowaniem przetok i blizn. Do oceny klinicznej nasilenia choroby wykorzystuje się trójstopniową skalę Hurley, w której uwzględnia się obecność ropni, przetok, bliznowacenia, lokalizację i liczbę zmian.
HS wiąże się ze znaczącym negatywnym wpływem na jakość życia pacjentów. Wykazano, że zaburzenia lękowo-depresyjne oraz stygmatyzacja najczęściej dotyczy chorych ze zmianami w okolicy odbytu i narządów płciowych. Terapia HS stanowi wyzwanie dla klinicystów, głównie z uwagi na ograniczoną skuteczność, konieczność przewlekłego stosowania i wypracowania odpowiedniej współpracy na linii pacjent–lekarz.
Apremilast to inhibitor fosfodiesterazy typu 4 (PDE4), enzymu wewnątrzkomórkowego, zaangażowanego m. in. w syntezę cytokin prozapalnych. W 2014 r. lek został zatwierdzony przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) do leczenia osób dorosłych z aktywnym łuszczycowym zapaleniem stawów i łuszczycą plackowatą o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, a w 2019 r. także do leczenia owrzodzeń jamy ustnej związanych z chorobą Behçeta. Apremilast został dopuszczony do użytku w Unii Europejskiej w styczniu 2015 r. Istnieją wyniki randomizowanego badania kontrolowanego z udziałem chorych z HS w stadium 1 i 2 Hurley, u których po upływie 16 tygodni stosowania apremilastu w dawce 30 mg dwukrotnie w ciągu dnia, obserwowano poprawę kliniczną u 53,3% pacjentów (8 z 15). U chorych z zadowalającą odpowiedzią na leczenie, kontynuowano terapię apremilastem przez 3-4 miesiące, następnie co około 3 miesiące przez 2 lata przeprowadzano rutynowe wizyty kliniczne w celu oceny długoterminowej skuteczności apremilastu. Dane z 2-letniej obserwacji były dostępne dla 50% (4/8) pacjentów. Pozostałe 4 osoby przerwały leczenie w ciągu pierwszego roku z powodu ciąży (2/4), nietolerowanych nudności (1/4), całkowitej remisji klinicznej (1/4). 75% pacjentów rekomendowało stosowanie apremilastu innym pacjentom.
Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że apremilast w dawce 30 mg dwa razy na dobę wydaje się być szczególnie korzystną, długoterminową opcją leczenia HS, gdyż wykazuje przedłużoną skuteczność po 1 i 2 latach. Jednakże konieczne są dalsze badania, uwzględniające większą kohortę uczestników.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
Na podstawie:
Aarts P, Vossen ARJV, van der Zee HH, Prens EP, van Straalen KR. Long-term treatment with apremilast in hidradenitis suppurativa: A 2-year follow-up of initial responders. J Am Acad Dermatol. 2021; 85(1): 258-260.
Fot. ze zbiorów lek. Michała Adamczyka